Практикалык жумыс

var  a,b,x,y,c,d,e :real;

begin

write('a-?');read(a);

write('b-?');read(b);

write('y-?');read(y);

write('x-?');read(x);

c:=a/x;

d:=c*y;

e:=c/d

write ('c=',c);

write ('d=',d)

write ('e=',e)

end. 

 №35.

 program kll;

var v,T1,T2,u,s,k,t,p:real;

begin

write('v-?');read(v);

write('T1-?');read(T1);

write('T2-?');read(T2);

write('u-?');read(u);

K:=v-u;

T:=T1*v;

P:=T2*k ;

s:=t+p;

write ('s=',s);

end. 

№36.

program kll;

var a,b,c,d,e,s,g:real;

begin

write('a-?');read(a);

write('b-?');read(b);

write('c-?');read(c);

write('d-?');read(d);

write('e-?');read(e);

S:=d*(a+b);

g:=c+s;

write ('g=',g);

end. 
 

11.06.2011 жыл 

Шарттың алдында қойылатын  циклдарды ұйымдастыру. While do циклдағы құрама операторлар.

Шарттың соңында қойылатын Until, Repeat циклдарын ұйымдастыру. 

№7.  Көп жағдайларда аргументтердің әртүрлі мәндері бойынша алгоритмнің белгілі бір бөліктердін бірнеше рет қайталауға тура келеді. Осындай процесстерді ұйымдастыру үшін циклдік құрылымы бар қайталану операторлары пайдаланылады. Паскаль тілінде қайталану процесін жүзеге асыратын циклдік операторлар бар.

Оларға:

• Арифметикалық цикл (for).
• Шартты алдын-ала тексеретін цикл (while).
• Шартты соңынан тексеретін цикл (repeat).

 

   Егер алдын-ала  циклдегі Операторды неше рет қайталау керек екендігі белгісіз болып, оның тек қайталану шарты берілсе, онда while,repeat Операторлары пайдаланылады. Ал for операторы қайталану саны алдын ала белгілі болған жағдайда  қолданылады. 

While операторы. 
 

   Алдын-ала  берілген шарт бойынша қайталауды жүзеге асыратын бұл Оператор while (әзірше) және do қызметші сөздерінің көмегі арқылы орындалады. Жалпы жазылуы: 

  While  <қайталану шарты> do <цикл денесі>;   

  Мұнадғы қайталану шарты көрсетілген  логикалық өрнек, ал цикл денесі –  қайталанып орындалып отыратын қарапайым  немесе құрама Оператор;

  Цикл  денесі орындалар алдында қайталану  шартының мәні есептеледі. Егер ол ақиқат болса цикл денесі орындалады да, шарт қайта тексеріледі. Егер жалған болса циклді орындау тоқтатылып while операторынан кейінгі жолдар тоқтатылып while операторынан кейінгі жолдар атқарыла басталады.  

   Program kissmylipp;

   uses crt;

   var x,y:integer;

   begin

   x:=1;

   while x<=6 do

   begin

   y:=sqr(x);

   writeln('   x=',x);

   writeln('   y=',y);

   x:=x+1;

   end;

   end. 

Repeat және until операторлары. 

Оператор repeat сөзінен тұратын оның тақырыбынан цикл денесінен және қайталау шарттарынан құрастырылады. Бұл жерде операторлар repeat және until сөзінің арасында орналасқандықтан мұнда begin және and жазылмайды. Repeat Операторының циклі ішінде орындалу әсері кем дегенде 1 оператор болуы керек. Әйтпесе ол шексіз қайталану беруі мүмкін. Егер қайталану кезінде цикл ішінде көшу операторы болса, ол басқаруды цикл сыртындағы операторға беріліп циклдің орындалуы әрі қарай жалғаспайды. Цикл денесі болып келген оператор жай және құрама болып екіге бөлінеді. 

Есептер: 

1)  PROGRAM gh;

VAR m,s,c,i,f : SHORTINT;

BEGIN

WRITELN ('vvod dannyh');

READLN (m,s,i);

C:=m div s;

F:=m mod i;

WRITELN ('otvet');

WRITELN (c);

WRITELN (f);

END. 

2) PROGRAM yang;

VAR a,b,m,s,c,i,f:SHORTINT;

BEGIN

WRITELN ('vvod dannyh');

READLN (m,s,i);

C:=m div s;

F:=m mod i;

A:=c+f;

B:=c*f;

WRITELN ('otvet');

WRITELN (c);

WRITELN (f);

WRITELN (a);

WRITELN (b);

END. 

3) PROGRAM jerry;

VAR a,m,s,c,f,b,i,j:SHORTINT;

BEGIN

WRITELN ('vvod dannyh');

READLN (m,s,i);

C:=m div s;

F:=m mod i;

WRITELN ('otvet');

WRITELN (c);

WRITELN (f);

WRITELN (f:c,c:f);

END. 

4) PROGRAM parker;

VAR m,s,c:SHORTINT;

BEGIN

WRITELN ('vvod dannyh');

READLN (m,s);

C:=m div s;

WRITELN ('otvet');

WRITELN (c);

END. 

5) PROGRAM shon;

VAR m,s,c,a,b,v:SHORTINT;

BEGIN

WRITELN ('vvod dannyh');

READLN (m,s,a,b);

C:=m div s;

a:=c div a;

v:=c mod b;

WRITELN ('otvet');

WRITELN (c);

WRITELN (a);

WRITELN (v);

END. 

6) Program programmer;

var m,s,c,a,b,v,j,i,h,g:shortint;

begin

write ('vvod dannix');

read(m,j,s,a,b);

i:=m div j;

c:=m mod s;

a:=c div a;

v:=c mod b;

h:=i+a+v;

g:=i*a*v;

write ('otvat');

write (h);

write (g);

end. 

7) Program ozzy;

var m,s,c,a,b,v,j,i:shortint;

begin

write ('vvod dannix');

read(m,j,s,a,b);

i:=m div j;

c:=m mod s;

a:=c div a;

v:=c mod b;

write ('otvat');

write (v:a,a:i,i:v);

end. 

8) Program andressen;

var m,s,c,a,b,v,j,i:shortint;

begin

write ('vvod dannix');

read(m,j,s,a,b);

i:=m div j;

c:=m mod s;

a:=c div a;

v:=c mod b;

write ('otvat');

write (a:v,v:i,i:a);

end. 

9) Program nabstar;

var m,s,c,a,b,v,j,i:shortint;

begin

write ('vvod dannix');

read(m,j,s,a,b);

i:=m div j;

c:=m mod s;

a:=c div a;

v:=c mod b;

write ('otvat');

write (v:i,i:a,a:v);

end. 

10) Program evan;

var m,s,c,a,b,v,j,i:shortint;

begin

write ('vvod dannix');

read(m,j,s,a,b);

i:=m div j;

c:=m mod s;

a:=c div a;

v:=c mod b;

write ('otvat');

write (a:i,i:v,v:a);

end. 

11) Program mark;

var m,s,c,a,b,v,j,i:shortint;

begin

write ('vvod dannix');

read(m,j,s,a,b);

i:=m div j;

c:=m mod s;

a:=c div a;

v:=c mod b;

write ('otvat');

write (i:v,v:a,a:i);

end. 

12) Program willam;

var m,s,c,j,i:shortint;

begin

write ('man engiz');

read(m,j,s);

i:=m div j;

c:=i mod s;

write ('jauap');

write (c);

end. 

13) Program ray;

var m,s,c,j,i:shortint;

begin

write ('vvod dannix');

read(m,j,s);

i:=m div j;

c:=i mod s;

write ('otvat');

write (c);

end. 

14) Program bill;

var m,n,s:shortint;

begin

write ('vvod dannix');

read(n,s);

m:=n div s;

write ('otvat');

write (m);

end. 

15) Program lady;

var ch,n,s:shortint;

begin

write ('vvod dannix');

read(n,s);

ch:=n div s;

write ('otvеt');

write (ch);

end. 

16)  Program rayman;

var c,n,s,a :shortint;

begin

write ('vvod dannix');

read(n,s);

m:=n div s;

a:=n-(c*60);

write ('otvat');

write (a);

end. 

17) Program jazz;

Uses crt;

var c,n,s,a:shortint;

begin

write ('ман енгиз');

read(n,s);

m:=n div s;

a:=n-(c*3600);

write ('otvat');

write (a);

end. 

18. program girl;

Uses crt;

var s:real;n,i:integer

begin

writeln('man engiz');

readln (n);

s:=1;

for i:1 to n do

s:=2*(n/10);

writeln ('jayap');

writeln (s);

end. 

19) program fic;

var s:real;n,i:integer

begin

S:=1;

readln (n);

for i:11 to n do

s:=S*(n*10);

writeln ('jayap');

writeln (s);

end. 
 

20) Program esepter;

Uses crt;

Var x,y,a,b:integer;

Begin

Write(‘’x,a,b-);

Read(x,a,b);

Y:=sqr(x)/sqrt(a+b);

Writeln(‘y=’,y);

End. 
 

13.06.2011 жыл  

№8. Циклдағы құрама операторлар For, to, do операторлары. 

      Циклдегі  операторларды қайталау саны алдын  ала белгілі болған жағдайда For операторы  қолданылады. Бұл операторды параметрлі цикл операторы деп атайды. Өйткені  қайталау саны аргументті сияқты циклдің параметрлік қызметін атқаратын басқару айнымалысы арқылы беріледі. Параметр өзінің алғашқы мәнінен, соңғы мәніне дейін бірлік қадаммен өзгере отырып, бірнеше операторды бірлік қайталап орындау ісін атқарады. Оның жалпы жазылу түрі төмендігіше: 

      For <айнымалы>:=<S1> to <S2> <Оператор>

      For <айнымалы>:=<S1> downto <S2> <Оператор> 

Цикл денесі жай  немесе құрама оператордан тұруы  мүмкін, егер цикл денесі құрама оператордан тұрса, онда ол операторлық жақшаға алынып жазылады. Циклдің параметрі (К) тек қана айнымалы болуы тиіс, ал М және N өрнек болуы да мүмкін (нақты Real-типтен басқа). Көбінесе цикл параметріне бүтін типті айнымалы қолданылады, оның мәні циклдің әр орындалуынан соң 1 -ге артып отырады. 

       FOR циклінің блок-схемасы: