Автор работы: Пользователь скрыл имя, 06 Апреля 2012 в 10:47, курсовая работа
Кәсіпорынның негізгі өндірістік қорлары – бұл еңбектегі ауқымды қаражаттар, олар экономиканың біріңғайлығына қарамастан, өзінің қызмет ету мерзімімен айырықшаланады.Осыдан белгілі бір топтар бойынша негізгі қорлардың қажеттілігі мен әртүрлі өндіріс саласындағы спецификаны ескеру қажеттілігі туындайды.
Кәсіпорынның негізгі қорларының активті бөлігін құрайтын және оларды тиімді пайдалануды арттыру кәсіпорынның экономикалық жағдайын жақсартуға және оның дамуына алып келетін, талданатын кәсіпорын үшін газ өндірісінің даму перспективалары және тенденциялары қарастырылады.
Кіріспе .....................................................................................................................3
1. Кәсіпорынның негізгі қорларының экономикалық маңызы, құрамы және құрылымы.
1.1 Кәсіпорынның негізгі өндірістік қорларының мазмұны және құрылымы................................................................................................................5
1.2 Негізгі өндірістік қорларды пайдалану көрсеткіштері.................................9
1.3 Негізгі қорларды бағалау. Негізгі өндірістік қорлардың табиғи және моральдық тозуы..................................................................................................13
2. «Ақтаугазсервис» Акционерлік қоғамының негізгі өндірістік қорларының тиімді басқаруды талдау.
2.1 «Ақтаугазсервис» АҚ – ның негізгі өндірістік қорларымен қамтамасыз етілуін және қолданылуын талдау......................................................................22
2.2 «Ақтаугазсервис» АҚ-ның негізгі қорларын қолдану қарқындылығын және тиімділігін талдау......................................................................................31
3. «Ақтаугазсервис» АҚ – ның негізгі қорларын тиімді басқаруды жақсартудың негізгі бағыттары.
3.1 «Ақтаугазсервис» АҚ – да негізгі қорларды пайдалануды жақсартудың резервтер жүйесі...................................................................................................37
3.2 Кәсіпорынның негізгі қорларын тиімді пайдалану жолдарын жоғарылату....................................................................................................39
3.3 «Ақтаугазсервис» АҚ – ның 2010-2011 жылдарға арналған даму жоспары.................................................................................................................42
Қорытынды.........................................................................................................44
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі........
Негізгі қорлардың динамика көрсеткіштерінің есебін келтірейік.
Абсолютті өсім ΔФ = Ф05 – Ф04 = 99903 – 83046 = 16857;
ΔФ = Ф06 – Ф05 = 121050 – 99903 = 21147;
Өсу қарқыны Тр = Ф05/Ф04 = 99903/83046 = 1,203;
Тр = Ф06/Ф05 = 121050/99903 = 1,211;
Өсім қарқыны Тпр. = Тр · 100 – 100 = 1,203·100–100 = 20,3 %
Тпр. = Тр · 100 – 100 = 1,211·100–100 = 21,1 %
Негізгі қорлардың динамика көрсеткіштерінің есебінен көріп отырғанымыздай негізгі қорлардың абсолютті өсімі 21147 мың тенге, бұл көрсеткіштің өсуі негізгі қорлар құрамына айтарлықтай толықтырулар: кірістің, реконструкцияның және модернизацияның есебінен. Өсім қарқыны 2010 жылы 2009 жылмен салыстырғанда 21,1%-ке өскен.
Кестедегі мәліметтерді қолдану арқылы көрсеткіштерді есептеу методикасын қарастырамыз.
Негізгі қорлардың бар болуы мен қозғалысының балансы (мың теңге)
Көрсеткіштер |
Жыл басына | Есептік жылда негізгі қор түсімі | Есептік жылда шыққаны |
Жыл соңына |
Негізгі қорлардың бастапқы құны
Негізгі қорлардың тозуы
Негізгі қорлардың қалдық құны |
99903
5544
94359 |
23857
- |
2710
- |
121050
5787
115263 |
Жоғарыда келтірілген кестедегі мәліметтерден біз 2010 жылы «Ақтаугазсервис» АҚ көп мөлшерде жаңа негізгі қорлар сатып алынғанын, яғни ол 23857 мың тенгені құрады, соның ішінде оның көп бөлігін машиналар, құрал-жабдықтар және көлік құралдары алып отыр./39/
«Ақтаугазсервис» АҚ-ның 2008-2010 жылдарға арналған жылдық есептемелерінің мәліметтерін пайдаланып келесі мүліктік жағдайын бағалайтын және кәсіпорынның өтімділік көрсеткіштерін есептейміз:
Кн.қор. нақты құны =
Ағымды активтердің құны
Кн.қ.нақты құны 2008 = 77700/124985 = 0,62 ;
Кн.қ.нақты құны 2009 = 94359/155261 = 0,61 ;
Кн.қ.нақты құны 2010= 115263/184853 = 0,63 .
Кәсіпорынның өтімділігі – бұл қысқа мерзімді міндеттемелерді ағымдағы активтерді өткізу арқылы орындай алатындығы. Өтiмдiлiк кәсiпорын мiндеттемелерiнiң оның активтерiмен жабылу дәрежесiмен анықталады, активтердiң ақшаға айналу мерзiмi мiндеттемелердi жабу мерзiмiне сәйкес келедi. Басқаша айтсақ, кәсiпорынның өтiмдiлiгi - өз мiндеттемелерiн сәйкес мерзiмде төлеу үшiн қолда бар құралдар (активтердi) тез мобилизациялау мүмкiндiгi деп айтуға болады. Мәнi бойынша кәсiпорын өтiмдiлiгi баланс өтiмдiлiгiн көрсетедi.
Кжалпы өтімділік =
Ағымды міндеттемелер
Кжалпы өтімділік 2008 = 124985/79458 = 1,6 ;
Кжалпы өтімділік 2009 = 155261/98030= 1,5 ;
Кжалпы өтімділік 2010 = 184853/143126 = 1,3 .
Рентабельділік бұл кәсіпорынның жұмысының табыстылық, пайдалылық көрсеткіші. Кәсіпорын өзі өндірген өнімдерін сатқанда жұмсалған шығындарын өтеумен қатар таза табыс алуды көздейді. Рентабельділікті арттырудың негізгі факторлары: еңбек өнімділігін арттыру, негізгі қорларды пайдалануды жақсарту, өнімнің өзіндік құнын кеміту, өнім сапасын жақсарту, жаңа техниканы енгізу.
Негізгі қызметтен түскен табыс
Рентабельділік =
Өнімді өткізуден түскен табыс
Рентабельділік2008 = 24952/259873 = 0,09 ;
Рентабельділік2009 = 40163/367173 = 0,11 ;
Рентабельділік2010 = 55059/495386 = 0,12 .
Есептеген коэффициенттерді төмендегі кестеге келтіреміз.
Кесте 2.2
«Ақтаугазсервис» АҚ қаржылық бағалау коэффициенттері
Көрсеткіштер | 2008 жыл | 2009 жыл | Ауытқу, +,- | 2010 жыл | Ауытқу, +,- |
1. Негізгі қордың нақты құн коэффициенті | 0,62 | 0,61 | -0,01 | 0,63 | 0,02 |
2. Толық өтімділік коэффициенті | 1,6 | 1,5 | -0,1 | 1,3 | -0,2 |
3. Рентабельділік | 0,09 | 0,11 | 0,02 | 0,12 | 0,01 |
Сурет 2.1 «Ақтаугазсервис» АҚ қаржылық бағалау коэффициенті диаграмма түрінде
Есептелген мүліктік жағдайын және өтімділікті сипаттайтын көрсеткіштерден біз 2010 жылы кәсіпорынның рентабельділігі 12%-ті құрады, бұл көрсеткіш 2009 жылға қарағанда 1 %-ке өсті (0,12 – 0,11).
Осылайша, «Ақтаугазсервис» АҚ - ның қаржылық жағдайы өтіп кеткен 3 жыл ішінде (2008-2010 ж.ж.) тұрақтылығы байқалады, ары қарайда кәсіпорынның тиімді қызмет етуі және оның табыстарын көтеру үшін барлық шаралар жасалынады.
Негізгі құрал–жабдықтың қозғалысы мен техникалық жағдайын талдауға көп мән беріледі, ол бухгалтерлік есеп арқылы жүргізіледі. Ол үшін келесі көрсеткіштер есептелінеді:/30/
жаңару коэффициенті (Кжаң), жаңа негізгі құралдардың бөлігін, олардың жалпы бағасымен жыл соңында сипаттайды:
Келіп түскен нег. қорлардың құны
Кжаң = ;
Уақыт соңындағы нег. қор-дың құны
17227
Кжаң 2008 = = 0,2074 ;
83046
20856
Кжаң 2009 = = 0,2087 ;
99903
23857
Кжаң 2010 = = 0,1971 ;
121050
негізгі қорлардың жаңару мерзімі (Тжаң):
Уақыт басындағы нег. қор-дың құны
Тжаң =
Келіп түскен нег. қор-дың құны
Тжаң 2008 = = 3,92 ;
17227
Тжаң 2009 = = 3,98 ;
20856
99903
Тжаң 2010 = = 4,18 ;
23857
Шығу коэффициенті істен шыққан негізгі қорлар құнының, жыл басындағы негізгі қорлар құнына қатынасымен анықталады.
істен шығу коэффициенті (Кш):
Істен шыққан нег. қор-дың құны
Кш = ;
Уақыт басындағы нег. қор-дың құны
1641
Кш 2008= = 0,024 ;
67460
3999
Кш 2009 = = 0,048 ;
83046
2710
Кш 2010 = = 0,027 ;
99903
өсу коэффициенті (Көсу):
Негізгі қор-дың өсу соммасы
Көсу =
Уақыт басындағы олардың құны
Көсу 2008 = = 0,231 ;
67460
16857
Көсу 2009 = = 0,202 ;
83046
21147
Көсу 2010 = = 0,211 ;
Тозу коэффициенті тозу сомасының негізгі қорлардың толық бастапқы құнына қатынасымен анықталады, тозу коэффициенті жыл басына және жыл аяғына есептелінеді.
тозу коэффициенті (Ктозу):
Негізгі қорлардың тозу соммасы
Ктозу = ;
Уақытқа сәйкес нег. қор-дың бастапқы құны
4493
Ктозу 2008 = = 0,067 ; (жыл басына)
67460
Ктозу 2008 = = 0,064 ; (жыл аяғына)
83046
Ктозу 2009 = = 0,064 ; (жыл басына)
83046
5544
Ктозу 2009 = = 0,056 ; (жыл аяғына)
5544
Ктозу 2010= = 0,056 ; (жыл басына)