Жобаланатын электр жабдықтардың экономикалық тиімділіг

 
 

    2.7 Жабдықтарды пайдалану және ұстап тұрудағы шығындар 

    2.8 Жобаланатын электр жабдықтардың экономикалық тиімділігі. 

    1. Тиімділік деңгейі (R), жылдық пайданы (п) электржабдықтардың құнына (Co) қатынасы арқылы анықталады: 

 

    Жылдық пайда, жабдықтардың көтерінкі бағасы (Ц_опт) мен жобанын өзіндік құнының (С_пр), жылдық жобанын қуатын (М_пр) шамалары арқылы анықталады: 

п = (Ц_опт - С_пр) М_пр 

    2. Капитал салымдардын (Т_окуп) өтелу уақыты, жалпы электр жабдықтардың капитал салымдарының көлемінің жылдық пайдаға (Е) өтелу уақытына кері шама болып тадылады: 

(Т_окуп) = К / П 

    3. Капитал салымдарының тиімділік коэффициенті (Е) өтелу уақытына кері шама болып табылады: 

Е = П/К 

    4. Қор қайтарымы, жылдық өндірістің  көлемінің құнын, электр жабдықтар  құнының көтерінкі бағасына қатынасы  арқылы анықталады: 

Ф_о = М_пр * Ц_опт / Со 

    5. Жылдық экономикалықтиімділік, келтірілген шығындар формуласы арқылы анық: 

Э = [(С_д – Е_Н * К_Д) - (Спр + Е_н * К_пр)]М_пр 

    Мұндағы  С_д,С_пр - жоба бойынша жұмыс бірлігінің өзіндік құны

     К_д,К_пр - меншікті капитал салымдар 
 
 
 
 
 
 

    ҚОРЫТЫНДЫ 

    Қорыта  айтқанда менеджер қызметінің мақсаты — өндірістің экономикалық тиімділігін арттыру, прогресшіл техника мен технологияны еңгізу, түрлі ресурстарды ұғымды пайдалану есебінен түсімді арттыру және т.б. көздеген мақсаттарға жету жолында «Менеджмент негіздері» курсын оқыту ісі де игі ықпал етеді. Ұлттық оқулықтар мен оқу құралдарының жетіспеушілігі баршаға аян. Демек, менеджмент бойынша басылып шыққан әдебиеттердің қандайы болмасын зәрулігін жоймақ емес.

    Менеджменттің әдіснамалық аспектілерін теориялық тұрғыдан талдап, оның Қазақстан жағдайындағы даму жолдарын қарастыратын, сонымен қатар ғылыми практикалық және материалдық үлкен көмегі тиетін бұндай кітаптың студенттер мен оқытушыларға және қазіргі заманғы басқару жүйесінің мәселелері қызықтыратын мамандарға аса пайдалылығы даусыз. Қазіргі менеджментке қатысты көтеріліп отырған мәселелер ауқымы алуан түрлілігімен және көп қырлылығымен ерекшеленеді.

    Қазақстан экономикасын мемлекеттік басқарудың дамуына көрнекті ғалым, коғамдық және мемлекеттік қайраткер Д. А. Қонаев (1912—1993) ерен үлесін қосты. Ол қырық жылдан астам уақыт бойы республиканы басқарды, оның ішінде ширек ғасырдан астам елдің бірінші басшысы болды. Д. А. Қонаев Қазақстан экономикасын басқарған кезенде республика бұрынғы КСРО -ның ірі агро-өнеркәсіптік аймақтарының біріне айналды.

    Менеджер неғұрлым тәуелсіз болса, ол соғұрлым еркін әрекет етеді, оған балама шешімдерді таңдауға неғұрлым көп мүмкіндік берсе, оңда өндірісті ғылыми ұйымдастыру теоретиктерінің пікірінше, қоршаған ортадағы қолайсыз жағдайларға ол соғұрлым көңіл бөледі. Мұндай көзқарас Жапониядағы басқарудың ерекше стилін көрсетеді.

    Жапония өз экономикасын басқарудың бірегей  жүйесі арқасында дамытты. Басқарудың табанды принциптері нәтижесіңде көздеген мақсатына жетіп отырды. Жапон қоғамын футурологтар қоғамы деп атайды. (топтағы адамдар қанағаттанғанда, жеке адамдар да өзін қанағаттандым деп есептейді).

    Тұтастай  алғаңда экономикалық стратегия  төрт негізге сүйенеді: экономикалық ресурстарды жинау және консервілеу; елдің бэсекелесу қабілеттілігін жоғары деңгейде үхтау; адамдарды ғылыми-техникалық прогрестің талаптарына бейімделетіндей етіп баулу жэне соңғысы, ғылыми зерттеулер мен ізденістерді интенсивтендіру.

    Нағыз жапондық фирмалар үш деңгейлік негізде ұйымдасқан; жапондыктардың пікірінше, үш деңгейлік құрылым неғұрлым икемді, әрі бюрократтык қауіпке онша ұшырай қоймайды.

    Фирма басшылығы — директорлар кеңесі -басқарудың жоғарғы деңгейі болып  саналады. Кеңес, президент, вице - президент, директор — орындаушылар. Директорлар  кеңесіне сайланғандардың барлығы  фирмада белгілі   бір   бөлімшелерді   басқарады.   Батыстан   айырмашылығы,   фирма директорларды сирек шақырады.

    ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 

    1. Ахметов K.Ғ. Сағындықов Е.Н. Байжомартов Ү.С. Жүнісов Б.А. Жұмаев Ж.Ж. Менеджмен негіздері, Ақтөбе - Орал

    2. Гимшини Д.М. Организация и  управление М.Наука, 1972-535 с.

    3. Волфанг Хайер Как делать бизнес  в Европе. М.Прогресс - 1990-252 с.

    4. Маркс  К.Капитал.  Критика политической  экономии  соч.   -2-е  изд.  т.23-904 с.

    5. Якокка Ли. Карьера менеджера.  — М: Прогресс, 1990-3 80с.

    6. Дэвид Мерсер. ИБМ правление в самой преуспевающей корпорации мира. — М. Прогресс 1991-451 с.

    7. Вдкок М., Фрэнсис Д. Раскрепощенный  менеджер для руководителя практика  — М. Дело, 1991-313 с.

    8. Японкий менеджмент. Конспект лекций  по теории управления. М. 1991-203 с.

    9.   Акио Марито Сделано в Японии  — М. 1990.

    10. Абчук В. Директорский хлеб. Лениздат. 1991-206 с.

    11. Мескон М. X., Альберт М., Хедоури Ф. Основы менеджмента М. Дело, 1992-701 с.

    12.Грейсон  Дж., О Делл К. Американский  менеджмент на пороге XXI века . М. Экономика, 1991 -319 с.

    1З.Мацасугу. Общество современных самураев.

    Н.Бобрышев Д.Н. Основные категории теории управления. М. 1988-189 с.

    15.   Зигерт     В.,     Ланг     Л.     Руководитель     без     конфликтов.     М. Экономика, 1990-335 с.

    16.    Пригожий     А.И.     Социологичесие     аспекты     управления.     М, Знание,1974-65С.

    17.   Омаров A.M. Предприимчивости руководителя. — М, Политиздат., 1990-256 с.