Жобаланатын электр жабдықтардың экономикалық тиімділіг

="justify">    Бірінші топқа корпорация мен жұмыскерлердің өз корпорациясына ерекше тәуелділігі, фирмаға берілгенділігі және оның мүддесі жолында жан аямайтындығы үшін едәуір қолайлы жағдай мен уәде беруі.

    Екінші  топтағы принциптерді дара басшылықтан  гөрі ұжымды басшылыққа көбірек көңіл  бөлуі, корпорациядағы адамдардың фирма  ішінде үнемі көтермелеу, істейтін қызметіне қарамастан жұмыскерлерді тең правода қарау деп тұжырымдауға болады.

    Үшінші  топқа - фирманың жұмыс істеуін қамтамасыз ететін үш негізгі күшке — басқарушыға, басқа жұмыскерлерге және инвесторларға ықпал ету мен бөлу балансын ұтымды ұстау жатады.

    Төртінші  топқа — әр түрлі фирмалармен — іскер әріптестермен, соның ішінде, ең алдымен, өнімді тапсырушылармен және сатып алушылармен түрлі байланыс орнату әдісін қалыптастыру жатады.

    Аталған принциптерді жүзеге асыру механизмінің маңызды элементтеріне мыналар  жатады:

    1. Еңбекті ұйымдастыру.

    2. Өндіріс процестерін басқару және бақылау.

    3. Топтық жұмыстарды және корпорацияны ынталандыру.

    4. Жалдау және еңбек жағдайы. 

    Қазіргі Жапониядағы басқаруды америкаңдық  менеджеризм мен жапондық традиционализмнің  қоспасы деп түсінуі қажет. Сондықтан да мұнда «менеджмент» термині толық сай келеді. Жапондықтардың өзі де, басқару туралы әңгіме болғанда, осы терминді қолданады. Жапондықтар өздерін американдықтардың шәкірті ретінде есептей отырып, менеджменттің барлық белгілі концепцияларын мұқият зерттеді әрі өзіне сай етіп құра білді.

    Қазіргі кезде басқару саласындағы жапондық тәжірибеге американдықтар көбірек көңіл бөле бастады, атап айтқанда, мұның өзі Массанчусетск технологиялық институтында зерттелуде.

    Жапонияда істі, өндірісті және басқаруды ұйымдастырудың жоғары деңгейі кімді де болса қайран қалдырады. Жапония — өндірістік қатынасты, сонымен қоса басқару сипатын айқындайтын монополистік капитализм мемлекеті. Франциямен және Голландиямен қоса, Жапония экономиканы профаммалайтын капиталистік мемлекеттердің бірі. Талдаудың көрсеткеніндей қазіргі жапондық басқару жүйесі едәуір икемді, әрі тиімді механизм, оның өзі соғыстан кейінгі кезенде, қазіргі ірі ауқымды өндірісті дамыту жағдайында қалыптасты. Бұл механизм ұдайы жетілдіру үстінде.

    Жапон экономикасының жетістігі басқарудағы әлеуметтік-кәсіптік саланың қызметіне негізделген. Мұны менеджерлер деп атайды. «Менеджер» ұғымы алуан саладағы басшылардың тілектес адамдар тобын құрайды.

    Қазіргі кезде менеджерлер мәртебесі  ерекше артты, менеджерлердің жеке басындағы жетістіктеріне, олардың белсенділігіне, батылдығына, күнделікті істегі творчестволық қабілетіне, қырағылығына, алдағыны ойлай білетіндігіне т. б. жоғары талап қоя бастады.

    Сонымен қоса, Жапонияда менеджерлер тобын  жинақтау практикасы көп жағдайда ұлттық сипатының ерекшеліктеріне негізделген, мұнда топтық психология басты рөл атқарады. Жапондықтар адамдар арасында салқын қөзқарасқа қатты күйзеледі. Сол себептен менеджерлердің арасында «ГАКУБАУХ» деп аталатын кландар болады, яғни белгілі бір университета бітірген кландар.

    Нағыз жапондық фирма пирамида түрінде  ұйымдастырылған. Оның құрылымында үш деңгей болады: жоғары әкімшілік (КӘЙӘЙСЯ); орта басқару буыны (КАЫРИСЯ), бұған бөлімше меңгерушісі БУТЕ жатады; әрі қарай — басқармадағы қарапайым жұмысскерлер (ИГШАНСИЯ). Синетизы жүйесінің талабына сәйкес университетті бітірушілер фирмаға жұмысқа орналасқаннан кейін жеті жылдан соң, яғни 30 жаска толған кезде секция бөлімшесіне басшылық ете алады. Қырық жасында оған секция меңгерушісіне, 50 жасында - бөлімше меңгерушісіне және одан әрі қарай директорлық қызметіне дейін жоғарылай алады.

    Менеджер  неғұрлым тәуелсіз болса, ол соғұрлым еркін әрекет етеді, оған балама шешімдерді таңдауға неғұрлым көп мүмкіндік берсе, оңда өндірісті ғылыми ұйымдастыру теоретиктерінің пікірінше, қоршаған ортадағы қолайсыз жағдайларға ол соғұрлым көңіл бөледі. Мұндай көзқарас Жапониядағы басқарудың ерекше стилін көрсетеді.

    Жапония өз экономикасын басқарудың бірегей  жүйесі арқасында дамытты. Басқарудың табанды принциптері нәтижесіңде көздеген мақсатына жетіп отырды. Жапон қоғамын футурологтар қоғамы деп атайды. (топтағы адамдар қанағаттанғанда, жеке адамдар да өзін қанағаттандым деп есептейді).

    Тұтастай  алғаңда экономикалық стратегия  төрт негізге сүйенеді: экономикалық ресурстарды жинау және консервілеу; елдің бэсекелесу қабілеттілігін жоғары деңгейде үхтау; адамдарды ғылыми-техникалық прогрестің талаптарына бейімделетіндей етіп баулу жэне соңғысы, ғылыми зерттеулер мен ізденістерді интенсивтендіру.

    Нағыз жапондық фирмалар үш деңгейлік негізде ұйымдасқан; жапондыктардың пікірінше, үш деңгейлік құрылым неғұрлым икемді, әрі бюрократтык қауіпке онша ұшырай қоймайды.

    Фирма басшылығы — директорлар кеңесі -басқарудың жоғарғы деңгейі болып  саналады. Кеңес, президент, вице - президент, директор — орындаушылар. Директорлар кеңесіне сайланғандардың барлығы фирмада белгілі   бір   бөлімшелерді   басқарады.   Батыстан   айырмашылығы,   фирма директорларды сирек шақырады. Олар әдетте орта буыңды басқарушы құрамнан шақырады, бірақ бұлардың жедел басшылық жасайтын тәжірибесі және жасы 50-ден аскан болуы тиіс. Орта буын басшының деңгейінде басқарудың бүкіл практикалық міндеттері шешіледі. Бұл деңгей жоғары басшылық пен орындаушылар арасындағы көпір арқылы қарапайым жұмыскерлерге шығады яғни оларға басшылық етеді.

    Жапондық  корпорацияларда басқарудың ұйымдық құрылымы, әдетте қызметтік принциппен: көлбеу және тікелей байланыспен құрылған. Көпшілік жапондық компанияларда икемді құрылымдық схема бар, қазіргі жағдайда мұның өзі бағалы үлес болып саналады. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

    II. ЕСЕПТЕУ БӨЛІМІ 

    Технико — экономикалық көрсеткіштерді есептеу.

    Курстық жұмыс және дипломдық жобаның  бұл бөлімде төмендегі көрсетілген  жобаланатын жабдық бойынша экономикалық есептеулер орындалуы керек:

    1. Өндірістік қуат;

    2. Капитал шығындар;

    3. Еңбек ақы қоры;

    4. Жабдықтар жұмысының тепе - теңдігі;

    5. Өнімнің өзіндік құны;

    6. Жабдықтардың жұмыс тиімділігінің  көрсеткіштері; Курстық жұмыс  және дипломдық жобаның бұл  бөлімде жобада қабылданған техника,  технология шешімдерінің нәтижелері шығарылған. Жаңа қабылданатын жобалық шешімдерге қорытынды жасалынуы қажет. 
 

    2.1     Электр жабдықтарының өндірістік қуатын есептеу. 

    Электр  жабдықтарының өндірістік қуатын есептеу, төмендегі формула бойынша анықталады:

    М_пр = П_р * Т_эф

    П_р - электр жабдықтардың техникалық негізделген сағаттық өнімділігі;

    Т_эф - электр жабдықтардың жұмыс уақытының тиімділік қорын анықтау үшін, жұмыс уақытының тепе - теңдігі құрылады. 

Кесте №1     Электр жабдықтардың жұмысының тепе - теңдігі 

 

    Анықтама; қалыпты уақыт қорын табуда Т_кал - (демалыс күндері + мерекелік күндер) = Т_ном 

    Эл. жабдық уақыт тиімділік қорын  табуда = Т_ном - жоспарлы тоқтауларды.

    Қолдану коэффициентін табуда = Ткал / тиімділік  қоры 
 

    Сонымен, электр жабдықтарының өндірістік қуатын есептеу, төмендегі формула бойынша  анықталады:

    М_пр = К * Н * Т_эф

    К – негізгі электр жабдықтардың бірліктер саны;

    Т_эф - электр жабдықтардың жұмыс уақытысының тиімділік қоры;

    Н – электр жабдықтардың техникалық негізделген сағаттық өнімділігі;

     М_жаңа = 1 * 1250 * 5928 = 7410000м³ / жыл

     М_ескі = 3 * 180 * 5928 = 3201120 м³ / жыл 
 

    2.2 Электр жабдықтырдың капитал шығынын анықтау 

    №3 аудандық қазандықты қайта жобалаудағы, яғни ЛСМ - 1.2 маркалы 1 сатыдағы 1 сораптың орнына, СЭ – 1250 – 140 – 11 маркалы 1 сатыдағы желілік сорапты енгізудегі капитал және амортизациялық шығындар төмендегі 2 кесте көрсеткіштері бойынша есептелінеді. Электр жабдықтардың жоба қаржысы мен амортизациялық шығындар 

    Кесте №2 

 

    Анықтама: жабдықтардың құнынан 25% шағарамыз

    Құнын табуда = жалпы теңге + жалпы құнын 

    Амартизация мөлшері 15 - 25 %

    9гр =7 гр 15% 
 

    Қайта жобалауға дейінгі, жабдықтардың капитал шығындарын есептеп, екі нұсқа үшін, меншікті капитал шығындарды салыстырамыз.