Қазақстан Республикасының инвестициялық саясаты

   Тікелей инвестиция әлемдік экономикаға және оның жүрегі халықаралық бизнеске елеулі әсер етеді. Экономикалық көзқарас және фирмалар тарапынан оған мыналар жатады:

   -өзі үшін тұрақты  нарықты тікелей қамтамасыз ету  немесе үшінші ел нарығына  шығатын басқыш ретінде қолдануы;

   -өзінің  “ішкі нарығын” құру, оның кейбір  секторлары басқа елдерде орналасуы  мүмкін;

   -өз мүддесін  аймақтық және кең ауқымды  халықаралық деңгейде мемлекетаралық  қатынастарға еңгізу.

   Қарапайым  акцияның, немесе дауыстың 10 немесе  одан да көп пайызына шетелдік бақылау болса, немесе кәсіпорынды басқарудың “тиімді дауысына” ие болса онда тікелей инвестиция деп түсініледі. Кейбіреулер үшін ол меншікпен, акционерлік капиталдағы үлеспен байланысты.  Әлемдегі елдер тобының тікелей инвестициясының көлемі

 

Елдер тобы	Импортшы	Экспортшы
Бүкіл әлем Өнеркәсібі  дамыған елдер Дамушы елдер Орталық және Шығыс   Еуропа елдері	3456 2349 1044 62	3541           3192           342           6,7

Тікелей инвестицияның  халықаралық қозғалысының көлемі жөнінде келесі мәліметтер сипаттайды. 1997 жылғы 400,5 млрд. доллар өсімінің көп бөлігі(233,1 млрд. долл )- өнеркәсібі дамыған елдер, 48,9 млрд. долл.- дамушы елдер (оның ішінде 45,3 млрд. доллардан астам – Қытай үлесіне ) және 18,4 млрд. долларға жуығы- Орталық және Шығыс Еуропа (Ресейді қоса ) елдері үлесіне тиді.

Инвестициялардың  негізгі бөлігі және оны іске асырушы  Трансұлттық корпорациялар “үштікке “ (АҚШ, Еуропа Одағы және Жапония) шоғырланған .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

 

Қорытынды

         Инвестиция – экономикалық дамудың жоғары және тұрақты қарқынын қалыптастыруды, ғылыми – техникалық прогресс жетістіктерін еңгізуді, инфра – құрылымды дамытуды көздейді.       Табысқа: проценттер, роялти, дивиденттер, қысқа және ұзақ мерзімде инвестициялар бойынша жалдық төлемдер; қысқа мерзімді қаржылық инвестициялардың шығуының қаржылық нәтижелерін; ағымдағы құнымен есептелген, қысқа мерзімді инвестициялар бойынша жүзеге асырылмаған табыстар мен зияндар; қысқа мерзімді қаржылық инвестицияларды сатып алу және ағымдағы құнының ең төмендегі бағасы бойынша көрсету қажеттілігін жүзеге асыратын ағымдағы құнға дейін төмендеуі және құнының керісінше өзгеруі; мерзімді қаржылық инвестициялар құнының төмендеуі; ұзақ мерзімді қаржылық инвестициялар құнының сөзсіз төмендеуінен түсетін табыстар түріндегі инвестициялардан түсетін түсімдер кіреді. 

       Инвестицияны дамытуда ерекше рөлді кәсіпорындарды қаржыландыруға және ұзақ мерзімге несие беруге мамандырылған инвестициялық банктер мен акционерлік қоғамдарды құру барысында шығарылған акциялардың мемлекеттік пакеттерімен айналысатын, кәсіпорындар акцияларын ауыстыру және оны сатумен айналысатын инвестициялық қорлар атқарады. Сөйтіп, қорлар капиталдың экономикасында неғұрлым пайдалы салалары мен кәсіпорынға капиталдың құйылуына жағдай жасайды.     

      Сонымен қатар инвестиция экономикалық өсудің негізгі бола отырып, елдің әлеуметтік дамуына жағдай жасайды. Осы айтылғандармен қатар инвестиция экономикалық дамудың жоғарғы тұрақты қарқынын қалыптастырудың, ғылыми-техникалық прогресс жетістіктерін өсірудің, инфрақұрылымдың дамытудың маңызды факторы болып саналады.

        Нарықтың  шешуші бір сипаты  – қор рыногы. Нарықтық  экономика дамыған елдерде кәсіпорындар  өзіне инвестицияға керекті қаржыны  қор рыногына  акция шығарып, оны сатып  табады. Өз кезегінде    осы акцияны  әртүрлі қаржы  қорлары (мысалы, зейнетақы , қауіпсіздендіру қорлары) және  жеке  адамдар  сатып алады.

Қысқа мерзімді қаржылық инвестициялардың ағымдағы құнының өзгеруінен алынған табыс немесе залал олардың сол өздерінің пайда болған кезінде танылады.   

Алайда , шетелдік инвестицияны тарту  барысында да көп кедергілер бар  көрінеді . Олар мыналар :

• Қазақстан нарығының іскерлік белсенділіктің  төменілігі;
• Реттеуші шаралар шалағайлығы ;
• Өтімді қаржы құралдарының азаюы , төлем күшінің әлсіздік дағдарыстың орын алуы ;
• Шынайы ақпараттың жеткіліксіз болуы ;

 Инвестициялық саясаттың ұтымды  жүйесін қалыптастыру үшін мемлекет  Даму бюджеті , Ұлттық мұнай  – газ қоры , мемлекеттік неие  ұйымы сияқты қаржылық институттар мен механизмдерге мән беруі шарт.    

Сонымен, курстық жұмысты  аяқтай келе, ұсынысым:  экономиканы  инвестициялауда банктердің инвестициялық  қызметі өте маңызды. Қазақстанда  банктер тарапынан экономикаға  қаражаттарды бөлу көбінесе несиелер түрінде болып отыр. Банктердің  қаржылық  инвестицияларға  қызығушылығын арттыру жолдарын қарастыру керек. Сондай – ақ, шағын және орта бизнеске инвестицияларды бөлу шарттарын жеңілдету  жолдарын іздестіру  қажет. Жинақтаушы зейнетақы  қорларының активтерін нақты экономиканы  қаржыландыруға жұмсалу жағдайларын қарастырған жөн.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

 

1. Қазақстан Республикасының Конституциясы
2. Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 28 ақпандағы Бухгалтерлiк есеп пен қаржылық есептiлiк туралы N 234 Заңы//Бухгалтер бюллетені-№7, 2007
3. Міржақыпова С.Т. Банктегі бухгалтерлік есеп//Алматы, 2004

4. «Қ. Р. Индустриялды – инновациялық дамуының 2003-2015 ж. арналған стратегиясы » :Астана-2003

5. Кеулімжаев  Б. Бухгалтерлік есеп принциптері// Алматы – 2004

6. Кәсіпорындағы сауданы  ұйымдастырудағы бухгалтерлік есеп, Бухгалтерлік есеп және аудит  // N 8, 2001

7. Назарова В. Шаруашылық  субъектілердегі бухгалтерлік есеп// Алматы - 2005

8. Бейсенова М., Садықбекова  А. «Кәсіпорын экономикасы», Алматы – 2002.

9. Кеулімжаев Қ.К., Әжібаева  З.Н. «Қаржылық есеп»,  Алматы  – 2001.

10. Радостовец В.К., Шмидт  О.Т. «Кәсіпорындағы бухгалтерлік  есеп», 

Алматы – 2003.

11. Тасмағанбетов Т.А.  «Бизнестегі есеп пен талдау»,  Алматы-2002.

12.Тасмағанбетов Т.А,  Омаров А.Ш., Әлібекова Б.А. «Қаржы  есебі», Алматы-2000.

13. Назарова В.Л. Басқару есебі// Алматы – 2005

14. Қазақстан Республикасындағы    инвестициялық саясатты жетілдіру жолдары//Қоғам және дәуір. №7-2007

 15. Мейірбеков А.Қ., Әлімбетов Қ.Ә. «Кәсіпорын экономикасы»,

     Алматы -   2003.