Қоғамның  таза өнімі – жалпы өнім, одан жыл бойы жұмсалған өндіріс құрал  жабдықтарының орнын толтыруға  пайдаланатын амортизация жармасын машиналар, жабдықтар, транспорт құралдары, әр қилы өндірістік объектілер құнынан, тұтынылған шикізат, отын, қосымша материалдар құнынан шегеріп тастағанда қалған бөлігі.

      Таза  өнім осы жылда жұмсалған еңбектің нәтижесі. Осымен байланысты экономикалық теория мен экономикалық статистика оны қоғамның бір жыл ішінде өндірілген құны немесе ұлттық табыс деп атайды. 

     Ұлттық  табыс елдің экономикалық дамуының қорытынды көрсеткіші, қоғамның өндіргіш күштерін, оның экономикалық құрылымын  ұлғаймалы ұдайы өндірістің бір жылдық нәтижесін сипаттайды. Ол ақшалай формада есептеледі.

     Ұлттық  экономикадағы экономикалық қызмет ету деңгейі ұлттық табыстық абсолюттік мөлшері аса маңызды. Бұл қоғамдық өндірістің нақты нәтижесі, осы мерзімдегі халықтың әо-ауқаты дәрежесі мен қоғамның болашақта экономикалық даму мүмкіндігін сипаттайды. Ұлттық табыс қоғамдық өнімінің 50пайызын құрайды. Ұлттық экономиканың бағыты, дамуы, деңгейі, өсуі – ұлттық табыстың қозғалысы қоғамдық ұдайы өндірістің сатылары арқылы жүзеге асады. Ұлттық табыс қоғамдық өнім өндіретін барлық салалардың таза өнімі, бөлу сатысында - әр қилы алғашқы және қайьалама табыстар, айырбас сатысында - өндіріс құрал-жыбдықтары мен тұтыну заттары түріндегә тауарлар сомасы, тұтыну сатысында түпкі табыстар тұтыну және қор жинау мақсатында жұмсалады.

     Ұлттық  табысты зерттеумен әр қилы бағыттағы  экономисттер айналысты. Ағылшын экономисі  У.Бетти 1664 жылы капиталистік қоғамның табыстарын және оны бөлугше, талдау жасауға әрекет жасады. Ол сол кезеңдегі  Англия халқының табыс және шығыс балансын жасады. Ол ұлттық табысты есептеп шығара отырып, оның бүкіл халықтың, жерден, үйлерден капиталдар және еңбек шығындарынан түсетін табыстар саласы деп анықталады. Кез-келген іс-әрекеттің түрі табыс әкеледі. Ұлттық табыс – ұлттық экономиканың қызметін жалпы ұлттық өнімнен экология тұрғысынан қоғамдық өндіріс процесіне тікелей қатынасы жоқ,  тек ерекше қызмет көрсетумен шектеледі. Ұлттық экономикалық құрылымы жалпы өнімнің ұлттық салалық құрылымы арқылы көрініс алады. Ұлттық экономиканың қызметі – ұлттық экономиканың құрылымы негізгі салалар арасында еңбекті бөлудің сандық пропорцияларымен негізделеді. Қазіргі кезеңде ұлттық экономикалық құрылымына ғылыми-техникалвқ революция шешуші ықпал етеді. Ұлттық экономика - өндіргіш күштерін дамытуда жаңа тарихи дәуірдің бетін ашып отыр.

     Сонымен, ұлттық экономика және оның қызмет ету деңгейі, қазіргі жағдайда материалдық  өндіріс салаларының интенсивті даму жолына көшуімен байланысты, өндірістік емес салада еңбек  өнімділігінің қарқындырақ өсуіне жол ашады, яғни өндірістік емессаланың жанды және затқа айналған еңбегін үнемдеу есебінен де мүмкін болады. Осының бәрі ұлттық экономикалық тиімділігін көтерудің қажетті шарты. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Пайдаланылған әдебиеттер

1. «Ұлттық экономика  қызмет етудегі тәселдері»  Ихданов Ж.О., Орманбеков Э.О., Алматы 1997 жыл.
2. «Экономика және өзекті мәселелері», Әлімахун Э.
3. «Ұлттық экономикадағы даму стратегиясының алатын орны» Жомартов О.Ш.
4. «Экономиканы есептеп білген ғана ұтады» Думанұлы Р. Алматы 2002жыл.
5. «Ұлттық байлықты жетілдіру» Егемен Қазақстан 2004 жыл.
6. «Ұлттық байлықтың құрамы» Егемен Қазақстан 2004 жыл.
7. Қазақстан экономикасы 2001-2003 жж.
8. Ақиқат журналы 2002. №2.