Сонымен өнім өндіру, оның айналысқа түсуі мен бөліну процестерін басқару мен аудиторлық тексеру мақсатында қүрылған, адамдардың шаруашылық қызметі мен нарықтық қатьшастарын сандық және сапалық жағынан үздіксіз тіркеп зерттеуші экономикалық ілімді күнделікті өмірде — «Бухгалтерлік есеп және аудит» пэні деген атақ бойынша эрі қарай сиппаттай беруімізге болады.

     Біз бухгалтерлік баланста Қазақстан Республикасының заңдарына сай жасалған баланстың үлгісін қарастыдық. Кейбір батыс елдерінде баланстағы тараулардың, баптардың орындары ауысып та келеді.

      өзінің  жасалу уақытына, қолданылу барысына карай бухгалтерлік баланс эр түрлі болып келеді. Кәсіпорынның жаңадан күрылған уақытында, жасалған бухгалтерлік баланс кіріспе баланс деп аталады. Кіріспе баланста ұйымның кызметін бастар алдындағы жарғылық капиталды көрсетіледі. Бұл баланстағы негізгі көрсеткіштер кәсіпорын иелерінің, яғни қүрылтайшыларьшың, акционеросы үйымды жаңадан құру (ашу) уақытындағы ақшалай немесе заттай салымдарынан түрады. Сондықтан көп жағдайда кіріспе баланста кәсіпорынның меншікті капиталы мен активтері тең болады.

      Кәсіпорынның жойылу балансы осы үйым өз қызметін тоқтатар кезде, таатылатын уақытта жасалады. Осы аталған жойылу баланстың өзі әр түрге бөлінеді. Кәсіпорынның жойылу балансының саны, яғни оның жасалыну кезеңдері ұйымның таратылуына кететін уақытпен тікелей байланысты. Егер кәсіпорынның таратылуы, яғни жабылуы ұзақ уақытқа созылатын болса, жойылу баланстарының саны да соған сэйкес және қажеттілігіне қарай арта түсуі мүмкін. Сонымен қатар балансты күнделікті немесе әрбір орындалған жасап отыру тиімсіз және қажет те емес. Міне осы себептен кәсіпорынның бухгалтерлік балансыбелгілі бір уақытқа, яғни есеп беретін кезеңге қарай жасалып отырады.

      Осы рефератымды жазу барысында бухгалтерлік баланстың мэні мен ерекшелігін терең түсіндім. Қиындықтары материал іздегенде кітаптардың көбінесе орыс тілінде болғандығы. Бұл рефераттың маған берген сабағы өте зор. Өзіндік жұмысты жазу барысында баланс түрлерінің қандай болатындығын білдім. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Қолданылған әдебиеттер:

1. Ержанов М.С., Ержанова A.M. Основы бухгалтерского учета и новая корреспонденция счетов (с 1 января 2003г.) - А.: Ержанов и К,2003.
2. Радостовец В.К., Радостовец В.В., Шмидт О.И. Бухгалтерский учет на предприятии. -А.: Центраудит-Казахстан,2002.
3. Кеулимжаев К.К. и др. Финансовый учет на предпрятии: Учебник-Ал маты: Экономика, 2003.
4. Сатмурзаев А.А., Абдыкалыков Т.А. Бухгалтерский учет в рыночной экономика. — Алматы: Экономика, 1998.
5. Нурсейтов Э.О., Нурсейтов Д.Э. Практика бухгалтерских расчетов: Справочник-Алматы: Издательство LEM, 2004.