Сауда кызметы

30-бап.  Тауарлармен биржалық  сауда жасау     

 Биржалық  сауда Қазақстан Республикасының  тауарлық биржалар туралы заңдарына  сәйкес жүзеге асырылады.

6-тарау.  Сауда қызметiнiң  субъектiлерiне және тауарларға қойылатын талаптар     

31-бап.  Сауда қызметiнiң  субъектiлерiне қойылатын 
               талаптар     

 Сауда қызметiнiң  субъектiлерi өз қызметiн жүзеге  асыру кезiнде: 
       1) тиiсiнше сапалы және қауiпсiздiк талаптарына сай келетiн тауарларды сатуға; 
       2) тауарларды жария оферта, шарттар немесе өзге де мәмiлелер талаптарына сәйкес белгiленген параметрлер бойынша сатуға; 
       3) сатып алушыға тауардың сапасы мен шығарылған жерi, тұтыну қасиеттерi, кепiлдiк мiндеттемелерi және кiнәрат-талап қою тәртiбi, өнiмдi пайдалану, сақтау тәсiлдерi мен ережелерi туралы қажеттi және анық ақпарат беруге, ал сотқа берiлетiн талап-арыз құжаттары ресiмделген жағдайда, сонымен қатар сатушының немесе даярлаушының (орындаушының) орналасқан жерi және өзге де деректемелерi туралы ақпарат беруге; 
       4) өлшем бiрлiктерiн қамтамасыз етудiң мемлекеттiк жүйесiнiң талаптарына сәйкес тексерiлген бақылау-өлшеу аспаптарын сауда объектiсiнiң көпшiлiк пайдалана алатын жерiне орналастыруға; 
       5) сатып алушының тауарлардың массасы мен ұзындығы бойынша күмәнi болған жағдайларда бақылау-өлшеу құралдарының көмегiмен оған көрсетiлген сипаттамаларды өздiгiнен тексеру мүмкiндiгiн беруге; 
       6) Қазақстан Республикасының заңдары бойынша сертификаттауға жататын тауарларды сату кезiнде сатып алушының талабы бойынша оған тауардың сәйкестiк сертификатын (көшiрмесiн) көрсетуге; 
       7) Қазақстан Республикасының салық заңдарында көзделген тәртiп пен жағдайларда фискальды жады бар бақылау-кассалық машиналарды қолдануға; 
       8) осы Заңның 32-бабында белгiленген қауiпсiздiк талаптары мен нормаларына сай келмейтiн тауарды айналымнан алып тастауға, соның iшiнде Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен тұтынушыдан сатылған тауарды оның құнын өтей отырып қабылдап алуға; 
       9) мемлекеттiк органдардың белгiленген тәртiппен шығарған ұйғарымдарын орындауға; 
       10) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген өзге де талаптарды сақтауға мiндеттi.     

32-бап.  Тауарларға қойылатын  талаптар     

1. Тиiсiнше сапалы, қауiпсiздiк талаптарына сай келетiн  және белгiленген тәртiппен бекiтiлген  нормативтiк құжаттар мен техникалық  талаптарға сай келетiн тауарлар  Қазақстан Республикасының iшкi рыногында  айналысқа түсуге жатады. 
       2. Тауарлардың сапасы туралы мәлiметтер мынадай ақпаратпен: 
       1) дайындаушының тауарлық белгiсi; 
       2) тауарды шығарған ел; 
       3) тауардың құрамы туралы; 
       4) азық-түлiк тауарлары үшiн - тағамдық құндылығы; 
       5) дайындау мерзiмi; 
       6) сақтау және жарамдылық мерзiмдерi; 
       7) стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжатты көрсету арқылы; 
       8) стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттарға сәйкес өзге де мәлiметтермен расталады. 
      Тауардың сапасына қойылатын жоғарыда аталған талаптар туралы ақпарат этикеткаларда, жапсырма қағаздарда, қосымша парақтарда мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде жазылуға тиiс. 
      Тауарларды сақтау және тасымалдау олардың сапасының және тұтыну үшiн қауiпсiздiк талаптарының сақталуын, соның iшiнде арнайы жабдықталған үй-жайларда сақтау жағдайларының, осы мақсаттарға арналған арнайы көлiк құралдары арқылы тасымалдау жағдайларының көзделген талаптарының сақталуын және белгiленген жағдайларда осындай талаптардың сақталуын тиiстi құжаттарда жазбалармен растау қамтамасыз етiлетiн жағдайларда жүзеге асырылуға тиiс. 
       3. Мынадай тауарларды: 
     1) айналымнан алынып тасталған тауарларды; 
       2) арнайы рұқсат алынбаған, айналым қабiлетi шектеулi тауарларды; 
       3) белгiленген тәртiппен маркалануға жататын, оларда акциз маркалары немесе есепке алу-бақылау маркалары жоқ акцизделетiн тауарларды; 
       4) осы баптың 1-тармағында белгiленген талаптарға сәйкес келмейтiн тауарларды; 
       5) Қазақстан Республикасының заңдарымен сатуға тыйым салынған өзге де тауарларды сатуды жүзеге асыруға тыйым салынады. 
      Ескерту. 32-бапқа өзгерту енгiзiлдi - Қазақстан Республикасының 2006.12.11. N 201 (2007 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

7-тарау.  Қорытынды ережелер     

33-бап.  Сауда қызметiн  жүзеге асыруды бақылау     

1. Қазақстан  Республикасының аумағында сауда  қызметiнiң жүзеге асырылуын бақылауды  республикалық маңызы бар қаланың,  астананың, ауданның (облыстық маңызы  бар қаланың) жергiлiктi атқарушы  органы сауда қызметi субъектiлерiнiң  нормативтiк құқықтық актiлердi, сауда қызметi субъектiлерiне қойылатын талаптарды сақтауын анықтау мақсатында тексерулер, сауда қызметi субъектiлерiнен құжаттар сұрату жолымен жүргiзедi. 
       2. Сауда қызметi субъектiлерiн тексерулер жоспарлы (тиiстi мемлекеттiк орган жоспарлаған және бекiткен тексеру) және жоспардан тыс (өтiнiштерде жазылған расталған фактiлерге жедел назар аударуды талап ететiн, қалыптасқан жағдайға сәйкес тағайындалатын тексеру) болып бөлiнедi. 
       3. Жоспарлы тексерулер жылына бiр реттен жиi жүргiзiлмейдi. 
      Ескерту. 33-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2006.01.31. N 125 (қолданысқа енгiзiлу тәртiбiн 2-тармақтан қараңыз) Заңымен.     

34-бап.  Дауларды шешу     

 Сауда қызметiн  мемлекеттiк реттеу процесiнде  туындайтын барлық даулар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес шешiледi.      

35-бап.  Қазақстан Республикасының  сауда қызметiн  реттеу 
               туралы заңдарын бұзғаны үшiн жауаптылық     

 Қазақстан  Республикасының сауда қызметiн  реттеу туралы заңдарының бұзылуына кiнәлi тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.     

36-бап.  Осы Заңды қолданысқа  енгiзу тәртiбi     

 Осы Заң  ресми жарияланған күнiнен бастап  қолданысқа енгiзiледi.     

  Қазақстан Республикасының 
      Президентi  
 
 

 Статистиканың шұғыл деректері бойынша 2009 жылғы қаңтар-сә уір айлары аралығында ішкі сауда кәсіпорындарымен облыс халықына тауар мен өнім 18,1 млр. теңге сомаға сатылды. 2008 жылғы ұ қсас кезеңімен салыстырғанда бөлшек сауда айналымы, салыстыру бағаларда, 2,7 пайыздың көрсеткіштерге төмендеді. Бөлшекті тауар айналымы көлемінің азаюы сатып алу сұранымының тө тықсаудалық дамуына бағытталған жоспарлы жұмыс жүргізуде. мендеумен байланысты.  
     Сатылған тауарлардың негізі қалаға, облыс орталығына және жанындағы Қостанай ауданына келеді.     

 Бөлшекті  сауда айналымының жалпы көлемінен  30% астамы азық-түлік тауарларға  және 70% кемірек – азық-түлік емес  тауарларға келеді.     

 Облыста,  аймақ   

 Облыстық  ішкі нарығын, отандық өндірісінің  қантпен, тұзбен, күрішпен және өсімдік маймен қол жетерлік бағалар бойынша турақты толығу үшін облыс әкімдігі мен көтерме сатушылар арасында 2009 жылға: қант бойынша – 14830 тоннаға; тұз бойынша – 3788 тоннаға; күріш бойынша – 1810 тоннаға; күнбағыс май бойыша – 932 тоннаға төрт меморандумдар жасасты     

 Облыс нарығына  бірінші қажеттелік тауарлар (қазіргі  таңда, облыстық тұтынушылық нарығына  негізгі көтерме жеткізіп берушілер  бөлінісінде мынандай жайғасымдар  бойынша: тұз, қант, күріш, күнбағыс  май) жеткізуінің мониторингі  өткізуде, облыс аудандар мен қалалардың азық түлік өнімінің (10 атаулар бойынша) қорларына апта сайынғы талдау жү ргізуде.      

 Қалалар мен  аудандар деңгейінде, бірінші қажеттілік  тауарлармен аймақтардың тұтынушылық  нарығын қол жетерлік бағалар  бойынша толығу жөнінде мемлекеттік органдар мен нарық субъектілер (тауар өндірушілер, көтерме және бөлшекті сатушылар) арасында меморандумдар жасасады.     

 Тауарларды  тұтынушылық нарыққа жеткізу  жә не саудада іркілістер мен  бағалардыңөсуіне жол бермеуге  іс-шараларды өткізу мәселелері жөнінде кеңестер тұрақты түрде өткізуде.      

 Тауарларды  тауар өндірушілер өкілдерінен  сауда желісіне тура жеткізулерін  ұйымдастыру тәжірибесі бар, бұл  өнімнің, тауар өндірушілерден  тауар тұтынушыларға жету жолында  делдалшылардың санын қысқартады.      

 Көтерме-бөлшекті  және әлеуметтік кәсіпорындардың  қызметін ұйымдастыруға жағдайлар  жасалуда, қайда өнім, тауар өндірушілерінің  бағалары бойынша немесе ең  аз бөлшек үстемақысы қосылып  ұсынылады. Сонымен, қазіргі таңда,  облыс бойынша 28 әлеуметтік дүкен мен 35 ә леуметтік бөлімдер, соның ішінде коммуналды нысанында 12 дүкен мен 1 бөлім ашылды. Солардың ішінде, 2009 жылы 7 дүкен (соның ішінде 1 дүкен - коммуналды) және 3 бөлім ашылды. Осы бағытта жұмыс жалғастыруда      

 Облыс қалалар  мен аудандардық орталықтарында, ауыл шаруашылық пен азық-түлік тауарлардың апта сайынғы сатып жіберулері өткізуде, қайда тауар тұтынушыларға тауарлар 20-25% нарық бағалардан төмен ұсынылады.     

 Ауыл шаруашылық  өнімдер, соның ішінде автокөліктерден,  сатуын ұйымдастыру үшін 157 астам сауда орындар белгіленді.     

 Негізгі азық-түлік  тауарларға бағаны тұрақтандыру, сауда нарығына ауыл шаруашылық  тауар өндірушілердің кіру мүмкіндігіне  шек қою фактілерін келтірмеу  мақсатында жергілікті тауар  өндірушілерге және қосалқы шаруашылығы мен саяжай телімі бар тұлғаларға, өз өнімдердің сатуын ұйымдастыру үшін сауда нарықта: «Отау сауда», «Дастархан» и «Береке» ЖШС орындар бөлінді.

Қазіргі заманғы  сауда-технологиялық құрал-жабдықтарымен  жабдықталған, сауданың қазіргі таңдағы  нысандары мен әдістерін қолданумен тауар тұтынушыларға қызмет көрсетуді қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін, дамыған сауда инфрақұрылымын құру бойынша шаралардың өткізуіне және арнайы да, әмбебеп та бағыттағы ірі сауда кешендерінің желілерін дамуға үлкен көңіл бөлінеді.

2009 жылғы 1 сәуіріне  облыс бойынша 7006 - сауда объектілер, 931 -қоғамдық тамақтандыру объектілер  және 50 – сауда нарықтар бар  болып саналды.     

 Ағымдағы  жылдық өткен мерзімде облыс  бойынша сауда мен қоғамдық  тамақтандырудың 30 объект ашылды.      

2008 жылда, Қостанай  облысының 2012 жылға дейін сауда  нарықтарын жетілдіру және дамыту  жоспары әзірленді, қайсыған сай  сауда нарықтардың төрті (соның  ішінде 3 коммуналды) ашуға және жиырма  бесін жетілдіруі жоспарлауда.    Жоғарыдағы Жоспар шеңберінде, 2009 жылғы қаңтар айында Затобольск а. 100 сауда орынға көтерме-бөлшекті әмбебап сауда нарығы іске қосылды.