Delphi ортасында электронды оқулық программасынын құру әдістемесі

 

  

2.1.  Программаны жобалаудың алғы  шарттары.

        Программаны құру бірнеше кезеңдерден тұрады:

       1-кезең. Программаның интерфейсін жобалау. Мұнда Delphi  ортасының негізгі обьектісі форма бетіне келесі компоненттер 1-суреттегідей етіп           орнатылады:     

  Speedbutton1…Speedbutton5

                                                     

 

 

       1-сурет

                                                                                    Image1

 

                     1-сурет. Программа интерфейсін жобалау

     1-суреттен көрініп тұрғандай  командалық түймелер программадағы  оқыту,дамыту, баспаға шығару, мысал,және  авторлар туралы мәліметтерді   шығаруға арналған.

      2-кезең.   Әрбір компонентке байланысты программалық  кодтар жазылады. Мұндағы негізгі кодтар командалық түймелерге қатысты болғандықтан, бір командалық түйменің программалық кодынан үзінді келтірейік:

        

 

Оқыту материалдарының  мазмұнын шығаратын командалық түйменің коды: 

                                                                                                 2-сурет

   end.Button1           Form2                                        Memo1

 

 unit Unit2;

interface

uses

  Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,

  Dialogs, StdCtrls;

type

  TForm2 = class(TForm)

    Memo1: TMemo;

    Button1: TButton;

    Button2: TButton;

    Button3: TButton;

    Button4: TButton;

    Button5: TButton;

    Memo2: TMemo;

    procedure Button1Click(Sender: TObject);

    procedure FormCreate(Sender: TObject);

    procedure Button5Click(Sender: TObject);

    procedure Button2Click(Sender: TObject);

  private

    { Private declarations }

  public

    { Public declarations }

  end;

 

var

  Form2: TForm2;

implementation

uses Unit1;

{$R *.dfm}

procedure TForm2.Button1Click(Sender: TObject);

begin

Memo1.Visible :=true;

Memo2.Visible :=false;

Button1.Visible :=true;

end;

 

procedure TForm2.FormCreate(Sender: TObject);

begin

Memo1.Visible :=false;

Memo2.Visible :=false;

Button1.Visible :=true;

Button2.Visible :=true;

end;

procedure TForm2.Button5Click(Sender: TObject);

begin

Form1.Show

end;

procedure TForm2.Button2Click(Sender: TObject);

begin

Memo2.Visible :=true;

Button2.Visible :=true;

Memo1.Visible :=false;

end;

 

   

Form-дағы  мәліметтерді шығару үшін  Информатика пәні туралы мәлімет батырмасын басқанда шығатын бет. Ал бұл мәлімет шығу үшін  процедураға келесі программаны жазамыз:

 

unit Unit3;

interface

uses

  Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,

  Dialogs, StdCtrls;

type

  TForm3 = class(TForm)

    Memo1: TMemo;

    Button1: TButton;

    Button2: TButton;

    procedure Button1Click(Sender: TObject);

    procedure Button2Click(Sender: TObject);

    procedure FormCreate(Sender: TObject);

    private

    { Private declarations }

  public

    { Public declarations }

  end;

   var

   Form3: TForm3;

 implementation

 uses Unit1;

{$R *.dfm}

procedure TForm3.Button1Click(Sender: TObject);

begin

Button1.visible:=true;

Memo1.visible:=true;

end;

procedure TForm3.Button2Click(Sender: TObject);

begin

form1.show

end;

procedure TForm3.FormCreate(Sender: TObject);

begin

Memo1.Visible :=false;

Button1.Visible :=true;

end;

end.

 

        

 

 

 

 

 

2.2. Программаны қолдануға нұсқаулар

Оқыту материалының мазмұнын шығаратын терезе. Лекция1 батырмсын басқан кезде Memo1 компаонентіне лекция1 материалы шығады.

            end.Button1           Form2                                        Memo1         3-сурет

Дамыту материалының мазмұнын шығаратын командалық түймені  басқанда шығатын бет:

Form1-дегі Автор батырмасын басқанда төмендегідей терезе көрінеді. Бұл терезе автор жайлы мәліметті көрсетеді.

 

 

«назад» батырмасын басқан кезде Form1 бетіне өтеді.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚОРЫТЫНДЫ

       Компьютерді оқу  процесінде  пай даланудың негізгі-оқыту, дамыту, бақылау программаларын қолданудан басталды. Сабақ мазмұнына сәйкес мұғалім өз қызметінде оқыту, дамыту, бақылау программаларын құрып, оны пайдалануы тиіс.  Демек,  компьютер мектеп пәндерін оқытудың қалыптасқан дәстүрлі әдістемесіне енумен  бірге бірқатар өзекті мәселелерді шешуге жағдай жасайды. Оқыту, дамыту ,бақылау программаларын құруда белгілі бір қалыптасқан әдіс жоқ, ол мұғалімнің сабақ жүргізгені секілді бір-бірін қайталамайтын өзіндік ерекшелікте болуы керек. Сондықтан жоғарыда  қарастырылған оқыту,дамыту,бақылау программалары олардың бір мысалы ретінде ұсынылып отыр.  Комьпютерлік оқыту, дамыту,бақылау программалары- оқу материалын қайталау және бекіту кезеңдерінде пән мұғаліміне көмекші құрал бола алады. Оқыту, дамыту, бақылау программаларын қолдану барысында оқушылардың сабаққа деген қызығушылығының күрт артқандығы байқалады. Сондай-ақ, мұғалімдер өздеріне қажетті әдістемелік, дидактикалық көмекші құрал ретінде қабылдады. Уақыт талабына сай оқушыларға сапалы білім беруде мұндай программаларды пайдаланудың тиімді бір түрі ретінде қарастыруға болатынына көз жеткіздік. Жалпы алғанда, оқыту, дамыту, бақылау  программ асын жасау процесіне пән мұғалімінің , психолог және физиолог мамандардың бірлесе жұмыс істегені оң нәтиже береді. Оның үстіне сауатты, талапқа сай программа құру математикалық дайындықты қажет етеді. Сонымен компьютерді сабаққа пайдалану маңызды да күрделі іс. Оқыту,дамыту,  бақылау программасын құру, оны бір орталықтан көбейтіп тарату, мұндай  программаларды жасау ісіне тәжрибелі программистер мен мұғалімдерді тарту т.с.с. мәселелер қазірге дейін өз шешімін таппай келе жатқанын ескерсек, ұсынылған оқыту, дамыту,бақылау программ аларының маңызды екендігі байқалады.

         Жас ұрпаққа білдім беру жолындағы  ортақ міндетті өз мәнінде  атқару үшін, оқыту,дамыту,бақылау программаларын жасауда  бір-бірімізден тәжрибе алмасып, компьютердің мүмкіндіктерін тиімді пайдалану әдістемесін ғылыми негізінде жасап, ұсынсақ мұғалімнің еңбегін жеңілдетуге тиімді болады деп есептейміз.

              

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ӘДЕБИЕТТЕР

 

1. Ракитин В.И. Практические  руководства по методам вычислений        и приложением программ для персоналных компьютер.: Учебное пособие / В.И. Ракитин, В.С. Первушин –Москва:Высш. Шк. 1998-383 ст. /
2. Информатика: Практикум по технологий на компьютере. Учебные пособие для вузов. /Под ред. Макаровой Н.В.-1997/
3. О. Камардинов. Информатика, 2-бөлім, Шымкент,2000
4. Н.И. Макарова и  др. Информатика. Учебник.-М.: «Финансы и  Статистика» ,2001.
5. В.В. Фаронов.    Delphi6. Учебный курс. М. 2001
6. А. Полянский. Среда программирования  Delphi 5-6. Справочное пособие. М.,2001
7. С. Бобровский. Delphi 5. учебный курс. М.,2001
8. А.Жуков. Изучаем Delphi, 2001
9. Сван Т. и др. Delphi для Windows 95. Пер. с англ. К.,         «Диалектика», 1999 
10. Тейлор Д. и др. Delphi 3. Библиотека программиста. СПБ, Питер,1998