Ақша айналымы, оның мазмұны мен құрлымы

Эмиссиялық нәтиженің артуы екінші деңгейдегі банктердің кассалары арқылы өтетін қолма-қол ақша айналымының көрсеткіштеріне әсер етті.

Банктердің кассаларына қолма-қол акшаның түсу көлемі 2006 жылы 2005 жылмен салыстырғанда 41,7% (1 891 млрд, тенге) ұлғая отырып, 6 430,9 млрд, теңге болды, ал қолма-қол ақшаны беру көлемі 45% (2 098 млрд тенге) ұлғая отырып, 6 755,3 млрд, теңге болды. 5-кестеде көрсетілгендей, айналымдар кассалық айналымдардың барлық баптары бойынша ұлғайды. Қолма-қол ақша беру баптарында өткен жылы да байқалған көлік және байланыс кәсіпорындарына қолма-қол ақша беру азайды.

Банктердің кассасына қолма-қол акшаны қайтару коэффициенті 2005 жылғы 97,5% қарағанда 95,2% болды.

Банктердің кассаларына қолма-қол ақша қаражаты түсімдерінің негізгі үлесін мынадай түсімдер құрайды:             

-                     тауарларды,  қызмет көрсетулерді және орындалған жұмыстарды сатудан -1 73 8,2 млрд. теңге (түсімдердің жалпы көлемінің 27%) үлғаюы 2005 жылмен салыстырғанда 39,4% болды;             

-  шетел  валютасын  сатудан  -   1   236,2   млрд,  теңге   19,2%), үлғаюы - 23,5% болды;             

-              жеке тұлғалардың депозиттері бойынша шоттарына 1008,4 млрд.теңге (15,7%) болды, үлғаюы - 80,7% болды.             

2006 жылғы касса айналымы шығыс бөлігінің көрсеткіштерін 2005 жылғы көрсеткіштермен салыстыру банктердің кассе айналымы шығыс бөлігінің мынадай басым баптарын көрсетеді.

-                     жеке тұлғалардың салымдары бойынша шоттардан беру 1351.3 млрд теңге (берудщ жалпы көлемінің 20%) болып 2005 жылмен салыстырғанда 66,3% ұлғайды,

-              тахаріар. қызмет көрсетулер және орындалған жұмыстарын ақы төлеуге қолма-қол ақша беру 1 276,3 млрд. теңге (19 %) болып, 28,8% ұлғайды,