Қонақ үй бөлмелерінің, құрамы және ауданы

      Туристік  мекемелерде және оған қатысты  жайларда орын саны және қабылданатын  турист саны Мемлекеттік Азаматтар  Құрлысы заңдарымен бекітіледі.

     Қызмет көрсетушілер  саны кезкелген туристік мекемедегі  орын санына байланысты қабылданады.  Туристік қрнақ үйлерде және  мотелдерде (СТО-сыз) 0,4 турбазаларда 0,35 кемпингтерде 0,15.

      Туристік  комплекстерде туристердің сыйымдылығы  мынандай көрсеткіштерге сай  болған жөн деп қарастырылады:  теңіз маңы аудандарда 2-ден 7 мың  орын; орман маңы және өзен  маңы аудандарда 3-тен 5 мың орын; таулы аудандарда 2-ден 5 мың орын.

     Туристік мекемелердің  классификациялық белгілері жеке  және тәжірибелік бағыттарға  байланысты бөлінеді.

     Жабдықталғандық-бұл  жай ғана ыңғайлылықтың жыйыны  деп түсінеміз. Кез келген зеттың  жоғары дәрежеде жабдықталғандығын   сипаттаған кезде біз оның  ыңғайлылық денгейіне баға береміз. 

     Жоғары дәрежеда  жабдықталу туристердің барған  жерінде өзін жақсы сезіну, өзін  жақсы сезіну үшін күш-жігер  жұмсатпау. 

    Қазақстан Рестубликасының  Мемлекеттік концепциясының  бекіткен  құрлыс нормалары бойынша қонақ  үйлер үшін жеті разряд тағайындалған:

«Люкс» (5^*,4^*,3^*) «жоғары дәрежелі А», «Жоғары дәрежелі Б», І, ІІ, ІІІ, ІV (кесте 1). Сонымен қатар туристік кешендерді қолдану үш разрядқа бөлінеді турбазалар, приюттар және  кемпингтар: А,Б және В (кесте 2). Мұндағы разряд түрлері қонақ үйлердегі сияқты бір біріне сай келеді.

     Қонақ үйлерді  классификациялау оның ауқымдылығы   мен туризм және саяхаттаудың  кезекті көп түрлігінің  келісімділігімен  туристерді орналастырумен  айналысатын  мамандардың үйлесімді іс әрекетіне  қарай саяхаттың әртүрлі  мақсатына  адамдардың  материалдық  сипатына, ұлттық құрамына географиялық  жағдайына  және табиғат ерекшелігіне  байланысты. Дегенмен  классификацмялауды  бірнеше ортақ  белгілері бойынша  ұлттық  тұрғыдан қарастыруға   болады. Мысалы: нарық жағдайына  байланысты қызмет  көрсету деңгейі  алуан түрлі. Жекеменшік  басқару  формасы жүйелігіне, тәуелділік  деңгейіне  де байланысты.

       Қазіргі  қонақ үйлерді  классификациялау  жүйесі  мемлекеттік немесе ұлттық  қонақ үйлер ассоциясының  үлгісі  бойынша және сертифациялық ережелерінің  заңдастыру материалдық  базасының  сандық сипаты, сервистік жағдайға,қызмет  көрсету сапасының жоғарғы деңгейде  болуы шарт.

       Қонақ  үй классификациясы  әр елдерде  әртүрлі  категорияларға бөлініп  отызға жуық атауға ие. Біртекті  классификациясы келуге көптеген  себептер мүмкіндік бермейді. Оларға  мемлекеттердің тарихы мәдени  даму деңгейі, туристік қызмет  көрсетудің ұлттық дәстүрлер  ерекшелігі және сапалы қызмет  көрсетудегі бағалауы және сипаты  әсер етеді. 

     1,2,3 жұлдызды  қонақ үй шаруашылығының комфорттылығы,  ассртименттері және қызмет көрсету  бағасының әртүрлігі. Ассортименттері  мен қызмет көрсетулердің бағасы  бойынша, қонақ үй шаруашылығын  бірнеше типтерге бөлуге болады (14)

     Арзан қонақ  үйлер немесе қызмет көрсету  сервистерімен  шектелген (мотельдер,  үнемдеу класына жататын қонақ  үйлер және т.б.) – қызмет көрсетудің  кейбір түрлері ғана ұсынылады.  Кейде, кейбір қонақ үй шаруашылықтары, қызмет көрсету түрлерін кең  көлемде ұсынады, бірақ орташа  деңгейде.

    Орташа деңгейдегі  қонақ үйлерді (курорттық қонақ  үйлер, жекеменшік қонақ үйлер  және т.б.) – кез келген әлеуметтік  деңгейі орташа туристер тобы  таңдай алады. Бұл жерде   қызмет көрсету түрлері орташа.

      «Люкс»  отельдерде (толық қызмет көрсететін  қонақ үй түрлері, жоғары класты  қонақ үйлер және т.б.) – фешенебельді  декормен,  жоғарғы деңгейдегі  жиһаздармен жабдықталған, қоғамдық  бөлмелерімен  қамтамасыз етілген,  салондары жақсы жабдықталған. Жоғарғы  деңгейдегі қонақ үй шаруашылығында, нөмірлердің салдарына (кейбір  кездерде, олар бір-біріне сәйкес  келеді) байланыты қызмет көрсетушілердің  пайызы жоғары.

      Люкс-отельдерде 100-ден 400-ге дейін нөмерлер  болады. Қаланың ортасында орналасқан, жоғарғы деңгейдегі қызмет көрсетумен  сипатталады, бағасы жоғары, туристтерлің  құрамында лауазымды адамдарға  арналған, қымбат бөлмелері  бар  және қонақтардың тұрақтауы үшін  элиттік деңгейдегі жағдай жасалынған, негізінен ірі мекемелердің  жетекшілері,  жоғарғы деңгейдегі кәсіби мамандар, конференцияға қатысушылар үшін  арналған.

    Курорттық қонақ  үйлерде 100-ден 500-ге дейін нөмірлер  болуы мүмкін, олар теңіздерге, мұхитқа,  көлдерге, тауларға жақын орналасқан, қала маңында, қызмет көрсету  түрлері ұсынылады, қалалық қонақ  үйлерден қымбаттырақ. Саны жағынан,  спорттық кешендер көбірек, қымбат  мейрамханалары, банкет залдары,  кездесулерге арналған жолдары  және туристердің категориясына  байланысты салынған.

       Үнемдеу  класына жататын қонақ үйлерде  нөмірлік фондына немесе қорына  байланысты 10-нан 150-ге дейін нөмірлер  болуы мүмкін, қалаға  жақын арада  орналасқан, кішігірім қызмет  көрсетушілер  штаты бар, қазіргі заманға   сай орташа баға ұсынылады,  нөмірлері жақсы жиһазбен жабдықталған, бірақ тамақтандарусыз. Тұрғындары  негізінен жұмыс бабымен келгендер  және туристер.

         Жоғарыда көрсетілгендерден басқа,  әртүрлі елдерде қонақ үй шаруашылығының  комфорттылығына байланысты комфорттылығына   байланысты, әртүрлі классификация   жүйелігі қолданылды. Солардың арасында  кең тарағандары жұлдыздың жүйе.

Жұлдыздық жүйе Францияда, Австрияда, Венгрияда, Мысырда, Қытайда, Ресейде  және т.б. елдерге қолданылады.

1.Әріптік жүйе. Грекцияда  қолданылады.

2.Тәжілік жүйе. Ұлыбританияға  тән.

3. Разрядтық жүйе және  т.б.

    3.2 Қонақ үй бөлмелеріне қойлатын талаптарды жүзеге асыру 

                                Жиһаз  

      Кереует  екі жұлдыздық жүйе көрсеткішіне  сай болуы керек. Қонақ үй  бөлмелерінің жағдайы жоғары  дәрежедегі үй сияқты болмағанымен,  сізге ол жерде не керек  жағдайдың бәрі  жасалады. Егер  жете ойлансаңыз, тіпті бөлмедегі  жоғарғы  лайықтылық тек сіздің  қажеттілігіңіздің бәрі бар. Сізге  ең қажетті сапалы демалыстың  бастауы кереует «Кереует-маңызды  жабдық. Ол өте ыңғайлы болуы,  ортопедиялық  және хаускипингқа  арналған қозғалысқа жеңіл болуы  тиісті.  Басқа да жиһаздарды  экономикалық сапалы орналастыру:  жиһаздың бөлмеге ешқандай кедергі  болмасы үшін қажет-деген «космос»  қонақ үйінің маркетин бөлімінің  директоры Олыл Яковлевой. Әрбір  жұлдызды қонақ үйлер класстары  кереуеттен жабдықталуы белгіленгенен  брйынша қойылуға тәуелді. Екі  жұлдызды қонақ үй 0,8-1,9 м үш  жұлдызды қонақ үй үшін 0,9-2 м  стдия, люкс, апартамент 1,6-2 м бұндай  негіздеген жүйелер француз қонақ  үйлер формасынан алынған. Үш  жұлдызды қонақ үй үшін кереует  ені 0,9 болу жеткіліксіз, ал 4-5 жұлдызды қонақ үйлерде тіпті  1 м-ден асырудың мәні нақты  тәжірибе жүзінде  көрсетілген.  Алдын ала әдеттегідей керек-жарақ  салатын шкафтарды дәлізде орналастырудың  қалай дұрыс болатындығын бақылау. 4-5 жұлдызды қонақ үйлердің ең  аз қамтитын ауданы 12-14 м² бірақ бұл ең аз келушілердің метераж жағдайына арналған.

                      Жарық

      Жарық және  жылу уақытша үйдегі бірінші  жарықтандырылатын өңір: жарқыраған                 жарықпен, төбеден берілетін жарықпен, айна және киімге арналған  шкафтар маңында жарықтың болуы  міндетті. Екінші өңір-санузел: кейде  әдеттегідей төбеден түсірілетін  жарықпен қажеттілік бөлмелерінде, айнаның жоғары жағында немесе  айнаны айналдарып  қоршалған  жарықпен қамту. Үшінші өңір-бөлмелерге  тікелей түсірілетін жарық. Қабырға  шамының көмегімен жарық түсіруге  арналған аумақ, бүгінде қос  жарықтандыру, жатып емдеруге және  оқуға арналған бөлмелерде, сондай-ақ 3 жұлдызды қонақ үйлердің люкс  және студяларында. 4 және 5 жұлдызды  қонақ үйлерде қолданылады. Бұлар  әрине қымбаттау тұрады. Бірақ  торшер жарықтандарылуы өз әуесқойларына  арналған, олар сондықтан терезеден  түсетін көмескі жарықты жоғары  бағалайды (Хамидей Инн сияқты) 2 бөлмелі бөлмелерде жоғарғы  жайлылықпен, жұмсақ жтһаздармен  және қосымша жарықтандырумен  қамтылады.

                                     Тоқыма

    Тұрғын үй мейлі  уақытша болсын, персесіз, төсек-орын  жапқыштарынсыз, орамалсыз жайлылықпен  ыңғайлылықты сезіне аласызба? Әр  түрлі компанияларда әр мезгілге  арнап тоқыма маталарды жаңартады. 4 жұлдызды қонақ үйлер жыл  сайын 3 жұлдызды қонақ үйлерде  сирек кездеседі. Яғни барлық  қонақ үйдегі жұмыстың көптілігі  мен келушілердің белсенділігінен  кір жууға арналған құралдар  ғимарат маңдарында болады.

    Көркем бөлшектер  4-5жұлдызды қонақ үйлердің терезе  прделері жарықтандырылуы (black-out)  өртке төзімді және қымбат бағалы тоқымалар. Қонақ үйдің ішкі интерерін жабдықтаудың ең соңғы үлгісі қонақ үйлерінің көп санды шет елдік

5 және 4 жұлдызды қонақ  үйлерінде қолдалынады. Негізгі  талаптар перделермен төсек-орын  жапқыштарына қойылады ол ең  аз синтетикалы және көңіл-күйді  көтеруге кері әсері болмауы  керек. Орамаладар  және төсек  орын жапқыштары тек бір түсті   яғни ақ түсті болуы керек.  Ақ түстер тез жуылады, кейде  ашық қонақ рең бере алады.  Көп жағдайда қолданылатын негізгі  түстер ақ және кофе түстері,  біреуі стандартты бөлмелерге, ал  екіншісі қамбат бөлмелерде қолданылады.  Орташа төсек орын жабдықтары  үш еүнде бір рет 3 жұлдызды  қонақ үйлерде ал 4 және 5 жұлдызды  қонақ үйлерде күнделікті ауыстырылады.

                    Гигиена

     «Кез келген  бөлмеге сабын қойылады. Жақсы  бөлмелерде сабын, душқа орналған  гель, сусабын, тіс пастасы және  тіс щеткасы болады. Бизнес класстарында  және аппартамент бөлмелерінде  сабын, душқа арналған гел,  сусабын, тіс пастасы, щеткасы,  жіп топтамасы, бір рет қолданылатын  аяқ киім душқа арналған бас  киім болу керек» деп  «салют»  қонақ үйі маркетинг бөлімінің  менгерушісі Елена Петренка көрсетті. Жоғарда көрсетілгендердің барлығын  ұсында күнделікті ауыстыруды  қадағалау тиіс (кейде қызметкерлер  қолданылмағанын ауыстырмай үнемдеу  жасайды). Келушілер кей жағдайда  өздерімен бірге жеке қолданылатын  заттарын алып жүрулері де  мүмкін. Мысалы, аяқ киім, щеткасы,  киіміне арналған щетка, қасық,  крушка, тіс щеткасы, орамалы т.б.  Бұлардың бәрі келушілердің өз  жеке бас гигеналарын сақтау  үшін.

         Финалдық жинақтау жіңішке    

                   сызықтары.  

Қосымша шағын барлар (қайсысын пайдалану ол тікелей келушіге байланысты, өз қалауыңыздағы заттарды тоңазытқыштан  таба аласыз) және спутнигтік теледидар, 4 және 5 жұлдызды қонақ үйлерде қосымша  ақылы интернет-канал (Wi-Fi) қалалық қонақ үйлерде дәл осылай уақытша тұрушыларға көптеген кәсіпкерлік бизнес үшін  ыңғайлылықтар жасалады.  

Тегін сервисте: қонақ өтінішімен оған тегістеуіш тақтай, үтік, кофе қайнатқыш  немесе шәйнек және кофейно- шай топтамасы  беріледі. Кейде соңғы бөлмелер комплекпациясында: «Бизнес класс категегориясындағы люкс және апартамент, жартылай люкс бөлмелерінде электрлі шәйнек және шай топтамалары, кофе, сүт қосылған кофн, қант» бөлме  жабдықталуына қосылған болуы мүмкін деді. Елена Петренка. Бөлмелерде негізгі  дәрі топтамалары бар дәрі құтылары мен жабдықталуы тиіс (ауруды басатын  дәке т.б). Сонымен қатар әр бір  қонақ үй өздерін ерекшелейтін көзге  түсетін ерекшеліктері болуы; мысалы: Swiss Hotel жабдықтаудың  көп элементтерін (жарықтандыру, қараңғыластыру техникалары) басқару пультымен автоматтандыру жүйесіне тәуелді. Әр  бір қонақ үйдің номерлік   қор бөлімі жұлдыздық жүйеге сай болуы, қонақтардың физикалық мүмкіндіктеріне зиян келтірмеуге міндетті болуы. Дәл осындай бөлмелерде кіру  есігінң үлкенірек болуы, сонузел метережының үлкендігі раквина мен унитаз тұтқалармен жабдықталуы, душқа арналған бөлмеде төгілген судың еденнен ағып кетуі. Қонақ үйдің қызметкерлер алаңында, өндірушілер   барлық жабдықталуды лайықты жасайды.

     Комфортқа арналған ақшалар және     

                   мәңгілік жөндеу