Самұрық» холдингі

                                      «Самұрық» холдингі

   «Самұрық» мемлекеттік активтерді басқару жөніндегі қазақстандық холдингі» АҚ «Экономиканың мемлекеттік секторын басқаруда мемлекеттің мүдделерін одан әрі қамтамасыз ету жөніндегі шаралар туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 28 қаңтардағы № 50 Жарлығымен және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 23 ақпандағы № 117 қаулысы құрылды.    Мемлекеттік холдинг құру идеясын Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев 2003 жылғы Сингапурға сапарынан кейін ұсынды. Президент сапары барысында «Temasec» сингапур холдингі қызметімен танысты, ол – индустрияландыру компаниясының шеңберінде 1960-шы жылдары жүзеге асырылған барлық мемлекеттік инвестицияларды басқару үшін Сингапур үкіметі 1974 жылы іргетасын қалаған дүниежүзіндегі мемхолдингтердің неғұрлым танымалдарының бірі. Бүгінгі таңда құны 60 млрд. доллар портфелді басқаратын «Temasec» компаниясы компаниялардың қолданыстағы портфелін оңтайландыруға, халықаралық компанияларды және өсуі ықтимал компанияларды қалыптастыруға тырыса отырып, белсенді рөл атқарады.   Мемкомпанияларда корпоративтік басқаруды жетілдіру үшін біршама елдер мемлекеттік холдингтер құру жолын таңдады. 2002-2003 жылдары іле-шала бірнеше мұндай құрылымдар – Малайзияда, Норвегияда, Ұлыбританияда және Қытайда пайда болды «Самұрық» мемлекеттік холдингін құру жөніндегі жоспарды әзірлеуге «McKinsey» компаниясы тартылған болатын, ол – тәуелсіз шетелдік консалтиг компаниясы, мемлекеттік активтерді басқарумен айналысатын компанияларды құру жөнінде үкіметтерге арналған 6 жобаны іске асыруда практикалық тәжірибесі бар консалтрейтингтің әлемдік жетекшісі. Қазақстан тарапынан жобаға Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігінің жанындағы «Маркетингтік-талдамалық зерттеулер орталығы» АҚ қатысты.  Холдингтің басты мақсаты – қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді перспективаларда мемлекеттік мүддесіне жауап беретін экономиканың нақты секторын дамыту стратегиясын құру, компаниялардың ұзақ мерзімді құндылықтарын көбейту. Холдинг компаниялардың топ-менеджменті тиімділігін бағалау негізінде қол жеткізілетін даму мақсатын белгілейтін болады. Осы жұмыстың нәтижелері отандық капитал жұмысының тиімділігін, әлемдік инвесторлар үшін қазақстандық экономиканың ашықтығын әрі тартымдылығын арттыруға біршама деңгейде мүмкіндік беретін болады. ТМД кеңістігінде бірінші пайда болған «Самұрық» холдингі» АҚ-ның бірегейлігі - мемлекет экономикасының тұрақтылығын бағдарланған компанияның серпінді бизнесімен үйлестіруінен құралады. Осы мақсатта тәуелсіз директорлар институты құрылды, бухгалтерлік есептілік және аудиттің халықаралық стандарттары енгізілуде, озық тәжірибеге және үздік халықаралық стандарттарға сәйкес корпоративтік басқару үлгісі өзгереді.    «Белсенді акционер» ретінде әрекет жасай отырып, корпоративтік басқару жүйесін жетілдіру, компанияның бюджеттерінің ашықтығын арттыру міндеттерін шешеді деп танылған «Самұрық» холдингі» АҚ компанияның жедел қызметіне араласпай, директорлар кеңесі арқылы компанияның қызметін басқарады. Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысымен бекітілген «Самұрық» мемлекеттік активтерді басқару жөніндегі қазақстандық холдингі» акционерлік қоғам қызметінің негізгі қағидаттары туралы меморандумға сәйкес Директорлар кеңесінің дербес құрамын Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. Меморандумға сәйкес «Самұрық» холдингі» АҚ Директорлар кеңесінің құзыретіне мыналар кіреді:

        «Самұрық» холдингі» АҚ қызметінің басым бағыттарын айқындау;

        «Самұрық» холдингі» АҚ қызметінің мақсаттарын белгілеу;

        «Самұрық» холдингі» АҚ-ның бюджетін бекіту;

        Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес өзге де мәселелер.

«Самұрық» холдингі» АҚ Директорлар кеңесінің құрамы:

Корпоративтік хатшы - Директорлар кеңесінің хатшысы – Қасенов Асхат Серікұлы  «Самұрық» мемлекеттік активтерді басқару жөніндегі қазақстандық холдингі» АҚ Басқармасының құрамы:

Бозымбаев Қанат Алдабергенұлы - Басқарма төрағасы, Директорлар кеңесінің мүшесі

Вокурка Ульф - Басқарма төрағасының орынбасары

Ахабаев Бейбіт Әдиханұлы - Басқарушы директор, Басқарма мүшесі

Сафинов Қанатбек Бейсенбекұлы - Басқарушы директор, Басқарма мүшесі

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 23 ақпандағы №117 қаулысына сәйкес «Самұрық» холдингі» АҚ-ның жарғылық капиталына 5 компанияның акцияларының мемлекеттік пакеттері берілді:

     Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 24 қазандағы №1020 қаулысына сәйкес «Самұрық» холдингі» АҚ-ның жарғылық капиталына 14 компанияның акцияларының мемлекеттік пакеттері берілді:

                     Өнеркәсіп активтерін басқару тобының қызметі

    Өнеркәсіп активтері «Қазақстан инжиниринг» ұлттық компаниясының 100 пайыздық акциялар пакетімен және «Майқайыңалтын» АҚ-тың 25 пайыздық акциялар пакетімен ұсынылған. «Қазақстан инжиниринг» компаниясының құрамына 16 акционерлік қоғам мен 9 жауапкершілігі шектеулі серіктестік кіреді.  Компанияның кәсіпорындары қару-жарақ пен әскери техника өндірісіне, оларды сату мен жөндеуге, сондай-ақ елдің мұнай-газ, көлік, телекоммуникация, агроөнеркәсіп және жылу энергетикасы секторларын білдіретін тапсырыс берушілерге арналған өнімдер шығаруға және қызметтерге маманданады. Компания кәсіпорындары өндіретін өнімдер құрылымында жалпы көлемнің 40 %-ына мұнай-газ секторы үстемдік етеді; екінші орынды арнайы мақсаттағы өнімдер 21 %, үшінші орынды радиоэлектроника 16 % алады, одан кейін темір жол секторына арналған өнімдерге – 14,5 %, халық тұтынатын тауарларға – 7 % және энергетика кешеніне – 0,5 % келеді.     т                    Өнеркәсіп активтерін басқару тобы қызметінің негізгі бағыттары:

1)      жаңғырту мен техникалық қайта жарақтандыру есебінен «Қазақстан инжиниринг» компаниясының құрамына кіретін кәсіпорындардың өндірістік қызметін әртараптандыру жолымен олардың орнықты дамуын қамтамасыз ету;

     2) қорғаныстық, қосарлы және азаматтық мақсаттағы өнімдерді әзірлеу, өндіру, сату және жою саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруға қатысу;

     3) ішкі қажеттілік пен экспортты қамтамасыз ету үшін қорғаныстық және қосарлы мақсаттағы өнімдерді дамыту мен өндірудің ағымдағы және ұзақ мерзімді салааралық бағдарламаларын әзірлеуге және іске асыруға қатысу;

     4) Қазақстан Республикасының Қарулы күштері мен басқа да әскери құрылымдары, сондай-ақ олардың экспорты үшін қару-жарақтың, әскери техника мен қосарлы мақсаттағы өнімдердің импортын қамтамасыз етуге қатысу;

     5) қорғаныс-өнеркәсіп кешенінің конверсиялық бағдарламалары мен бағдарламаларын әзірлеу және іске асыру;

     6) мемлекеттік қорғаныс тапсырысын орындауға қатысу;

     7) қорғаныс-өнеркәсіп кешеніндегі ғылыми-техникалық және технологиялық даму бағдарламаларын, оның ішінде өндірісті кеңейту, қайта жаңарту және техникалық қайта жарақтандыру жөніндегі бағдарламаларды іске асыру.

Мұнай-газ активтерін басқару тобының қызметі. «Самұрық» Холдингінің мұнай-газ активтері: Мұнай-газ активтері «ҚазМұнайГаз» Ұлттық компаниясы акцияларының 100 пайыздық пакетімен және «ҚазТеңізКөлікФлоты» ұлттық теңіз кеме қатынасы компаниясының 50 пайыздық пакетімен ұсынылған. «ҚазТеңізКөлікФлоттың» қалған 50 пайызы «ҚазМұнайГаз» ұлттық компаниясының иелігінде. «Самұрық» холдингі жүзеге асырған корпоративтік басқаруды жақсарту және ашықтықты арттыру жөніндегі іс-шаралар: