ҚР тауарлар экспортының ағымды жағдайы

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 25 Ноября 2011 в 03:06, реферат

Краткое описание

2007 жылы Қазақстандағы экспорт 47,8 млрд. долларды құрады. Соңғы 10 жыл ішінде экспорт 7 есе өсті, орташа жылдық экспорт өсімі — 21% болды. Соңғы бесжыл ішінде экспорттың өсу қарқыны жоғары — жылына орта есеппен 38% болды.

Содержимое работы - 1 файл

ҚР тауарлар экспортының ағымды жағдайы.doc

— 248.00 Кб (Скачать файл)

ҚР тауарлар экспортының ағымды жағдайы

Эскпорттың жалпы Динамикасы

2007 жылы Қазақстандағы  экспорт 47,8 млрд. долларды құрады. Соңғы 10 жыл ішінде экспорт  7 есе өсті, орташа жылдық экспорт  өсімі — 21% болды. Соңғы бесжыл  ішінде экспорттың өсу қарқыны  жоғары — жылына орта есеппен 38% болды.

Ақпарат көзі: ҚР статистика агенттігі, ҚР Кеден комитеті

Эскпорт көлемі жағынан 2007 жылы Қазақстан шамамен  алғанда әлемнің 225 елі арасында 52 орынды иеленді.

Дәреже Ел атауы Экспорт,

млрд.доллар

12 Ресей 352,5
51 Украина 49,3
52 Қазақстан 47,8
64 Беларусь 24,3
69 Әзірбайжан 19,5
84 Өзбекстан 9
87 Түркменстан 8,5

Ақпарат көзі: ҚР статистика агенттігі.

Қазақстандағы экспорт жан басына шаққанда шамамен 3067 долларды құрастырды. Салыстыру үшін: Ресей мен Беларусиядағы жан басына шаққандағы экспорт — 2,5 мың долларды, Әзірбайжанда — 2,3 мың долларды, Түркменстанда — 1,4 мың долларды құрайды.

Сыртқы сауда айналымы

2007 жылы сыртқы сауда айналымы 80,5 млрд. долларды құрады. Соңғы 10 жыл ішінде сыртқы айналым 5,7 есе өсті, сыртқы сауда айналымының орташа жылдық өсімі — 19% болды. 2003 жылдан 2007 жылға дейінгі сыртқы сауда айналымының өсу қарқыны — орташа есеппен жылына 38% болды (диаграмма 1).

Диаграмма 1.

Ақпарат көзі: ҚР статистика агенттігі.

Қазақстанның  сыртқы сауда айналымындағы эккспорт үлесі 2007 жылы 59% болды, салыстыру үшін алсақ, 1997 жылы — 49% болды (диаграмма 2).

Диаграмма 2

Ақпарат көзі: ҚР статистика агенттігі, ҚР Кеден комитеті

ҚР ЖТӨ экспорт үлес

Қазақстан ЖТӨ  экспорт үлесі 2007 жылы 47% құрады, ЖТӨ импорт үлесі — 32% болды (диаграмма 3).

Диаграмма 3

Ақпарат көзі: ҚР статистика агенттігі.

ЖТӨ экспорт  пен импорт үлесінің көрсеткіштері  бойынша Қазақстан ТМД елдері арасында жетекші нысанды иеленіп  отыр (кесте 1).

Кесте1.

Ел атауы Экспорт үлесі

ЖТӨ, %

Импорт үлесі

ЖТӨ, %

Қазақстан 47% 32%
Әзірбайжан 27% 9%
Беларусь 23% 27%
Түркменстан 18% 9%
Ресей 17% 10%
Украина 15% 19%
Өзбекстан 14% 8%

Ақпарат көзі: ҚР статистика агенттігі.

2004–2007 аралығындағы  экспорттың тауарлық құрылымынның талдамасы.

Қазақстан экспорты шикізатттық бағытта болып, шикізаттық тауарлар экспортының жоғары өсу  қарқыны сақталып отыр. Экспорт өсімінің үлесінің үлкен болуы соңғы жылдары  мұнай өндіру мен экспорттауға байланысты болып отыр, сонымен қатар әлемдік нарықтардағы қазақстандық ауылшаруашылық өнімдеріне деген, әсіресе бидайға деген сұраныстың өсуіне-де және осы сектор өндірісінің көлемінің ұлғаюына да байланысты болып отыр.

Шикізаттық  тауарлар экспорты 2007 жылы 31,8 млрд. долларды құрады, осы қарастырылып отырған кезеңдегі экспорттың лрташа жылдық өсімі — 33,5% болды. Экпорттың жалпы көлеміндегі шикізаттық тауарлар экспортының үлесі 2007 жылы 66,5% болды, салыстыратын болсақ, 2004 жылы — 67,1% болды (диаграмма 4).

Диаграмма 4.

Ақпарат көзі: ҚР статистика агенттігі, Таможенный комитет РК

Өңделген  тауарлар экспорты 2007 жылы 16 млрд. долларды құрады. Өңделген тауарлар экспортының  өсімі шикізаттық тауарлар экспортыннан біраз алда келе жатыр — қарастырылып отырған кезеңдегі орташа жылдық өсім 34,7% болды, 2007 жылы өңделген тауарлар экспорты 36%, шикізаттық — 20% жоғарылады. Экспорттың жалпы көлеміндегі өңделген тауарлар экспортының үлесі 2004 жылы 32,9% пайыздан 2007 жылы 33,5% пайызға көтерілді (диаграмма 5).

Диаграмма 5.

Ақпарат көзі: ҚР статистика агенттігі, ҚР Кеден комитеті

2 кестеде  көрсетіліп отырғандай өңделеген  тауарлар экспортының негізгі  үлесін мыс пен мыс қорытпасы  құрап отыр, 2007 жылы олардың үлесі  өңделген тауарлар экспортының  жалпы көлемінің 17% болды. Сонымен  қатар олардың айтарлықтай үлесін темірден жасалған жазық прокат — 11%, ферроқорытпалар — 10% және мқнай өнімдері 9% құрап отыр. Өңделген тауарлар экспортының 50% астамына металлдар мен олардан жасалған бұйымдар мен мұнай өнімдері жатады.

Кесте 2. Негізгі  өңделген тауарлар экспортының құрылымы

СЭҚТН коды Тауар атауы Экспорттың жалпы көлеміндегі өңделген тауарлар үлесі Экспорттың жалпы көлеміндегі үлес, % Тауарларды жеткізудің жалпы көлеміндегі елдердің негізгі үлесі, %
7403 Рафинадтталған мыс  пен мыс қорытпалары 17% (2516 млн. долл. США) 5,3 Италия – 53

Қытай - 40

7208-7209-7210 Темірден немесе легрленбебеген қорғасыннан жасалған жазық прокат және одан ары қарай өңделмеген басқа  жазық прокат 10,9% (1604 млн. долл. США) 3,4 Иран – 25

Ресей – 20

Қытай – 8

Украина -5

7202 Ферроқорытпалар 9,6% (1418 млн. АҚШ  долл.) 3 Нидерландия–35

Қытай - 19

Жапония - 26

Ресей - 10

2710 Битомуноздық түрден алынған мқнай және мұнай өнімдері, шикізаттан басқа 9,2% (1364 млн. АҚШ  долл.) 2,8 Швеция - 15

Қытай - 12

Финляндия – 11

Украина – 13

Иран - 7

7901 Өңделмеген цинк 6,8% (1008 млн. АҚШ  долл.) 2,1 Нидерландия– 28

Түркия – 25

Қытай – 17

Италия - 17

2844 Химиялық радиоактивтік  элементтер мен радиоактивтік изотоптар 5,8% (857 млн. АҚШ долл.) 1,8 Ресей - 61

Франция - 24

2711 Сұйытылған пропан 3,4% (498 млн. АҚШ долл.) 1 Польша - 35

Түркия - 22

Венгрия - 12

1101 Жұмсақ бидайдан жасалған бидай ұны мен спельттер 2,2% (339 млн. АҚШ долл.) 0,7 Өзбекстан - 45 Тәжікстан- 23

Ауғанстан - 21

СЭҚТН коды Тауар атауы Экспорттың жалпы көлеміндегі өңделген тауарлар үлесі Экспорттың жалпы көлеміндегі үлес, % Тауарларды жеткізудің жалпы көлеміндегі елдердің негізгі үлесі, %
7403 Рафинадтталған мыс  пен мыс қорытпалары 17% (2516 млн. долл. США) 5,3 Италия – 53

Қытай - 40

7208-7209-7210 Темірден немесе легрленбебеген қорғасыннан жасалған жазық прокат және одан ары қарай өңделмеген басқа жазық прокат 10,9% (1604 млн. долл. США) 3,4 Иран – 25

Ресей – 20

Қытай – 8

Украина -5

7202 Ферроқорытпалар 9,6% (1418 млн. АҚШ  долл.) 3 Нидерландия–35

Қытай - 19

Жапония - 26

Ресей - 10

2710 Битомуноздық түрден алынған мқнай және мұнай өнімдері, шикізаттан басқа 9,2% (1364 млн. АҚШ  долл.) 2,8 Швеция - 15

Қытай - 12

Финляндия – 11

Украина – 13

Иран - 7

7901 Өңделмеген цинк 6,8% (1008 млн. АҚШ  долл.) 2,1 Нидерландия– 28

Түркия – 25

Қытай – 17

Италия - 17

2844 Химиялық радиоактивтік  элементтер мен радиоактивтік изотоптар 5,8% (857 млн. АҚШ долл.) 1,8 Ресей - 61

Франция - 24

2711 Сұйытылған пропан 3,4% (498 млн. АҚШ долл.) 1 Польша - 35

Түркия - 22

Венгрия - 12

1101 Жұмсақ бидайдан жасалған бидай ұны мен спельттер 2,2% (339 млн. АҚШ долл.) 0,7 Өзбекстан - 45 Тәжікстан- 23

Ауғанстан - 21

Экспорттың геграфиялық құрылымына талдама

2004–2007 жылдар  аралығы үшін

Қазақстан экспорты бәрінен бұрын алыс шет елдерге  бағытталады, қазақстандық экспорт құрылымындағы бұл елдердің үлесі 2007 жылы 83,3% құрады, ТМД елдернің үлесі — 16,7% болды. Жеткізудің негізгі аймақтары: Еуропа (56,9%) және Азия (23,8%).

ҚР экспортының  негізгі бағыттары, 2007 жыл

Континенттердің/ ел топтарының/ елдердің атауы Экспорт,  
2007 жыл
Үлес салмағы , %   Континенттердің/ ел топтарының/ елдердің атауы Экспорт,  
2007 жыл
Үлес салмағы , %
ТМД елдері 7 965,3 16,68   Азия 11 369,5 23,81
ЕурАзЭҚ елдері 6 293,8 13,18   КИТАЙ 5 639,6 11,81
РЕСЕЙ 4 659,1 9,76   ИРАН 2 451,4 5,13
ӨЗБЕКСТАН 871,8 1,83   ИЗРАИЛЬ 1 059,0 2,22
ҚЫРҒЫЗСТАН 355,1 0,74   ТУРЦИЯ 934,4 1,96
ТӘЖІКСТАН 278,5 0,58   ЯПОНИЯ 382,6 0,80
БЕЛАРУСЬ 129,3 0,27   КОРЕЯ РЕСП. 217,4 0,46
ЕурАзЭҚ тыс  елдер 1 671,5 3,50   АФГАНИСТАН 192,5 0,40
УКРАИНА 1 113,1 2,33   САУДОВСКАЯ АРАВИЯ 73,5 0,15
ӘЗІРБАЙЖАН 318,8 0,67   ГОНКОНГ 73,4 0,15
МОЛДОВА 94,9 0,20   ВЬЕТНАМ 56,8 0,12
ТҮРКМЕНСТАН 77,9 0,16   ОАЭ 56,1 0,12
ГРУЗИЯ 60,5 0,13   ИНДИЯ 48,1 0,10
АРМЕНИЯ 6,3 0,01   СИРИЯ 39,6 0,08
Әлемнің басқа елдері 39 790,0 83,32   МОНГОЛИЯ 34,9 0,07
Еуропа 27 177,8 56,91   ЙЕМЕН 26,1 0,05
ЕҚ елдері 19 456,0 40,74   ИОРДАНИЯ 20,9 0,04
ИТАЛИЯ 7 774,2 16,28   ТАИЛАНД 16,3 0,03
ФРАНЦИЯ 3 982,7 8,34   ПАКИСТАН 13,7 0,03
НИДЕРЛАНДИЯ 2 464,3 5,16   ЛИВАН 10,9 0,02
ҰЛЫБРИТАНИЯ 1 133,2 2,37   БАНГЛАДЕШ 10,3 0,02
ИСПАНИЯ 775,9 1,62   ТАЙВАНЬ 5,0 0,01
РУМЫНИЯ 686,5 1,44   ОМАН 1,9 0,004
ФИНЛЯНДИЯ 425,0 0,89   ФИЛИППИНЫ 1,8 0,004
ПОРТУГАЛИЯ 394,6 0,83   МАЛАЙЗИЯ 1,0 0,002
ГЕРМАНИЯ 392,3 0,82   Америка 951,1 1,99
ГРЕЦИЯ 376,1 0,79   США 422,2 0,88
ПОЛЬША 257,0 0,54   КАНАДА 420,5 0,88
ШВЕЦИЯ 223,7 0,47   ВИРГИН.О-ВА(БРИТ) 95,0 0,20
ЛАТВИЯ 145,3 0,30   КОЛУМБИЯ 6,2 0,01
БОЛГАРИЯ 99,5 0,21   БЕЛИЗ 3,6 0,01
ВЕНГРИЯ 70,0 0,15   АРГЕНТИНА 1,6 0,003
БЕЛЬГИЯ 65,6 0,14   Африка 283,6 0,59
ЛИТВА 50,8 0,11   ТУНИС 147,3 0,31
ДАНИЯ 46,0 0,10   ЕГИПЕТ 66,0 0,14
СЛОВАКИЯ 39,0 0,08   НИГЕРИЯ 23,6 0,05
ЧЕХИЯ 21,3 0,04   ЛИВИЯ 13,2 0,03
ЭСТОНИЯ 15,8 0,03   МАРОККО 9,7 0,02
СЛОВЕНИЯ 9,8 0,02   ТАНЗАНИЯ 5,4 0,01
ИРЛАНДИЯ 4,4 0,01   СУДАН 4,2 0,01
АВСТРИЯ 2,8 0,01   СЕНЕГАЛ 3,9 0,01
Страны вне ЕС 7 721,8 16,17   АЛЖИР 3,4 0,01
ШВЕЙЦАРИЯ 7 475,9 15,65   ГАНА 2,3 0,005
МАКЕДОНИЯ 97,6 0,20   ЭФИОПИЯ 1,3 0,003
ХОРВАТИЯ 92,2 0,19   КОТ-Д'ИВУАР 1,1 0,002
ГИБРАЛТАР 29,0 0,06   Австралия и Океания 8,0 0,02
НОРВЕГИЯ 24,7 0,05   АВСТРАЛИЯ 6,7 0,01
ИСЛАНДИЯ 1,6 0,003   НОВАЯ ЗЕЛАНДИЯ 1,3 0,003

Информация о работе ҚР тауарлар экспортының ағымды жағдайы