Қазақстанның нарыққа көшу кезеңіндегі меншік қатынастарының эволюциясы немес түрленуі

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

Қорыта келе, тәуелсіздік – әрбір мемлекеттің атрибуты десек, ал бостандық, азаттық пен еркіндік сол мемлекеттің әрбір мүшесінің асқақ арманы мен өмір сүру тәсілі екені аян. Бірақ осы жолдың, тәуелсіздікке өту жолының, ауыр екекні де белгілі.

Осылай Қазақстан тәуелсіздігін алу жолында да көптеген қиыншылықтарға  тап болды. Ең басты қиыншылықтары ол дағдарыста тұрған, тоз-тозы шыққан елді тығырықтан алып шығу мәселесі болды. КСРО Жоғарғы Кеңесінің 3-сессиясы нарықтық экономикаға көшу туралы мәселе көтерген болатын. Осыған байланысты республиканың өз ерекшеліктерін ескере отырып, Қазақстанда нарықтық шаруашылыққа көшудің концепциясын жасау қолға алына бастады. Дүниежүзілік экономаканың озық тәжірибелерін ескере отырып шаруашылықтың тиімділігіне қол жеткізу — экономикалық реформаның мақсаты ретінде қаралды. Бұған жету үшін катардағы көптеген маңызды мәселелерді шешу қажет болды.

Тоқырау жағдайын тоқтату және нарықтық қатынасты орнықтыру мақсатында бірқатар шаралар қолға алынды.

Алғашқы әрекет - 1992 жылдың қаңтарындағы ырықтандырудың бірінші кезеңі болып табылады. Нарықтық экономиканың кідіріссіз дамуын жеделдету үшін заңды базаны әзірлеу жұмыстары үздіксіз жүргізілді.

Қазақстан Республикасының 1993 жылғы бірінші  Конституциясы бойынша жеке меншік ресмилендірілді. Бұдан кейін жеке бизнесті дамытуға құқықтық негіз жасалды.

Республикадағы жеке меншік түрлерін бір қалыпқа түсіру мақсатында 1993 жылдың сөуірінен бастап мемлекет иелігінен алу мен жекешелендірудің Ұлттық бағдарламасы іс жүзіне асырыла  бастады.

1993 жылдың 15 қарашасында  республиканың өз ұлттық валютасы —теңге айналымға енді. Бұл елдің өзіндік қаржы жүйесін қалыптастыруға мүмкіндік жасады. Шындығына келгенде, Қазақстан осы күннен бастап экономикалық дербестік жолына түсті.

Осылай осы күнге дейін  реформалар арқылы нарықтық экономикаға  өту арқылы экономикамыз тұрақтандырылды.  Қазіргі кезеңдегі біздің еліміздің даму кезеңі барлық қоғамдық өрісінде динамикалық және сандық өзгерістермен ерекшелінеді. Жаңарту және демократия процесттері барлық саяси, экономикалық және әлеуметтік институттарды қозғайды.  
Шаруашылықты әкімшілік-әміршілдік басқару жүйесінен бас тартып, біртіндеп қатаң орталықтан жоспарлану мен шаруашылық қызметкерлерінің кейбір түрлеріндегі монополия үстемдігін жоя отырып, экономикалық қарым-қатынаста және ресурстарды пайдалануда икемделіп туындады.  
Нарықтық экономикаға көшу кезеңі басталды. Нарықтық қатынастарды ынталандырып және реттейтін көптеген заңдар мен қаулылар қабылданды.  
Халықаралық экономикалық қатынасты, зерттеуде, оның объективті негізгі ұлттық экономикадағы сияқты еңбек бөлінісі және айырбас екендігін, бірақ халықаралық деңгейде қарастырылатынын ескерген жөн. Халықаралық еңбек бөлінісі жекеленген елдер шеңберінде жоғарғы техникалық деңгейде қазіргі өнім түрлерінің бәрін өндіру мүмкін болғандықтан нәтижесінде пайда болды. Ол көптеген елдердің өздерінің артықшылықтары бар салаларда мамандануына алып келді. Өздерінде жоқ өнімдері олар импорттауды жөн көрді. Осының бәрі халықаралық айырбасқа, яғни халықаралық экономикалық қарым-қатынасқа әкеледі. Сонымен, халықаралық еңбек бөлінісінің тереңдеуі халықаралық экономикалық қатынас дамуына ықпал етеді деп тұжырымдай аламыз.            

 Қазақстан Республикасының  өсіп – өркендей беруіне ат  салысу әр Қазақстан азаматының  Отандық борышы !

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

 

1. Жараспаева Қ.М., Жараспаева С.М. Экономикалық теория негіздері. Барлық мамандықтардың барлық бөлімдерінде оқитын студенттер үшін семестрлік жұмыстарды орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар. – Алматы: АЭжБИ, 2009. – 15 б.

 

2. Шаденов Ө.Қ., Байжомартов Ү.С., Жүнісов Б.А., Комягин Б.И. Жалпы экономикалық теория. Оқулық, Алматы – Ақтөбе, 2001.

 

3. В.Крымова. Экономикалық теория: Кестелі оқу құралы. – Алматы: Аркаим, 2003. – 120б.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алматы Энергетика және Байланыс Университеті

Жылуэнергетика  факультеті

 

 

 

Әлеуметтік пәндер кафедрасы

 

 

 

 

 

«Экономикалық теория негіздері» пәні

 

№1 Семестрлік  жұмыс

 

Тақырыбы: «Нарыққа өту кезеңіндегі ҚР-дағы меншік қатынастарының түрленуі»

 

 

 

 

 

 

Орындаған: БТЭк-10-02 тобының

студенті Мақсұтбек  Ф.

 

Қабылдаған: а.о. Жараспаева Қ.М.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алматы, 2012