Этил спирті. Алкоголизмінің әлеуметтік аспектілері

Қарағанды мемлекеттік  медицина академиясы

Жалпы фармакология кафедрасы 

Студенттердің өзіндік жұмыстарына арналған әдістемелік нұсқау

 

 

 

 

Тақырыбы : Этил  спирті. Алкоголизмінің  әлеуметтік аспектілері

Мамандығы  051301 «Жалпы медицина»

Тәртіп Far-1 2213 «Фармакология - 1»

Курс:II

Құрастырушы:  Дилдабекова  Н.Т.

Карағанды 2008

 

 

Кафедра мәжілісінде талқыланған

«_05___»_______05_________2008__ж.

 

Кафедра меңгерушісімен бекітілген

_______________  С.К. Жаугашева

 

• Тақырыбы : Этил  спирті. Алкоголизмінің  әлеуметтік аспектілері

• Мақсаты:

Студент білу қажет: этил спиртінің фармакокинетикалық және фармакодинамикалық сипаттамалары. Этил спиртінің оның сурогаттарының токсикалық әсерін.

Студент істей  білу қажет: қабылдауға қажетті дәрілік формалардың ыңғайлысын таңдау, олардың енгізілуінің жолдары мен әдістері, кері және токсикалық әсерлердің кезекті қалпына келуін алдын – ала байқау.

 

Тапсырмалар:тақырып бойынша реферат дайындау және қорытынды тестілеу

Орындау түрі: реферат әдебиеттермен және электронды тасымалдағыштармен жұмыс жасау;рефераттарды дайындау;тесттік жұмыстарды орындау және шешу,интернетте жұмыс жасау

Орындау қағидалары

 

а) тақырып бойынша негізгі алу  көздерін таңдау және оқу;

б) библиография құрастыру;

в) мәліметтерді жүйелеу  және өндіру;

г) реферат жоспарын құрастыру /презентациялар;

д) рефератты құрастыру  және өңдеу/презентациялар.

Рефераттың  мысалды құрлымы:

1) титульды  парағы (форма бойынша өңделеді);

2) басталуы (рефераттың бөлімдерінің берілгендеріне кезектілеп/презентациялар парағын көрсетіп);

3) кіріспе (зерттелуші мәселенің мәнін құрастыру ,тақырыпты таңдауын түсіндіру,оның айқындылығын және мағыналылығын анықтау,рефераттың мақсатын және мәселелерін анықтау/презентациялар);

4) негізгі бөлім (рефераттың осы бөлімінің әрбір бөлімі/презентациялар дәлелді түрде жеке мәселесін немесе оның бір бөлімін анықтап түсіндіреді,алғашқының логикалық жалғасы болып табылады;бүл бөлімде кестелер,графикалық сызықшалар,схемалар ,сүреттер берілуі мүмкінт.б.);

5) қорытындысы(рефераттың тақырыбы бойынша қорытынды жүргізіледі немесе жалпы қорытынды жүргізіледі/презентациялар,нұсқаулар ұсынылады);

6) әдебиеттер тізімі

Рефератты құрастыруға талаптар:

а) рефераттың көлемі 10-15 басылымды беттерден құрастырылу  керек* (жұмыстың қосылымдары рефераттың көлеміне кірмейді /презентациялар);

б)  реферат жақсы  орындалу керек;

в)  сөйлем берілу бойынша  қолданылатын әдебиеттер берілу керек;

г)  библиографияны дұрыс  өңдеу керек.

 

 

 

• Тапсыру кезеңі:тәртіп бойынша тесттік бақылау
• Бағаның критерилері

Рефератты бағалау  шкаласы/презентациялар

 

 

Тестер

 

?

Құрал жабдықтарды өңдеу  үшін этил спирті қандай концентрацияда қолданылады:

- 40%

- 70%

- 90%

- 95 %

- 35%

?

Хирургтың қолын өңдеу  үшін этил спиртін қандай концентрацияда қолданады:

- 40%

- 70%

- 90%

- 95 %

- 35%

?

Компресте этил спиртінің қандай концентрациясын қолданылады:

- 40%

- 70%

- 90%

- 95 %

- 35%

?

Шоқка қарсы зат ретінде  этил спиртін қандай концентрацияда қолданады:

-  40%

-  70%

-  90%

-  95 %

-  35%

?

Этил спиртін ұзақ қолданғанда әсердің барлығы  дамиды , біреуінен басқа:

-   үйренгіштік

-   психикалық дәрілік тәуелділік

-   физикалық дәрілік тәуелділік

-  материалды кумуляция

-   функционалды кумуляция

?

Медициналық тәжірибеде этил спиртінің қолдану көрсеткіштері  барлығы, біреуінен басқа:

-  тітіркендіргіш зат ретінде

-  қаптағыш әсер алу үшін

- наркозға арналған зат ретінде

-  антисептик ретінде

-  шокқа қарсы зат ретінде

?

Дұрыс тұжырым көрсетіңіз:

-  Тетурам этил спиртінің тотықтыруын күшейтеді

-  этил спирті бауырдың  микросомалды ферменттерінің индукторы болып табылады

-  этил спирті бауырдың микросомалды ферменттерінің ингибиторы болып табылады

-  этил спирті жылу өндіруін жоғарлатады

-  этил спиртін наркоз ретінде қолданады

?

Этил спирті термореттеуді қалай  өзгертеді:

-   жылу түзілуін жоғарлатады

-   жылу реттелуге әсер етпейді

-  жылу беруді жоғарлатады, жылу өңдеуді төмендетеді

-   жылу беруді төмендетеді

-   жылу беруге әсер етпейді

?

Этил спиртінің экскреция жолдары:

-  өкпе арқылы

-   АІТ арқылы

-   тері арқылы

-   сілекей сүйықтығы арқылы

-  сілекей бездері арқылы

?

Этил спиртінің экскреция жолдары:

-   АІТ арқылы

-   тері арқылы

-   тері бездері арқылы

-   сілекей сүйықтығы арқылы

-   сілекей бездері арқылы

?

Өкпе ісінуде көпіршік басу ретінде этил спиртінің қолдану  концентрациясы:

- до 12%

- 30-40%

- 60-70%

- 95-96%

- 12 ден 96%- дейін әртүрлі концентрацияда

?

ОЖЖ – не этил спирті қалай әсер етеді:

- ОЖЖ тежейді, наркоз дамиды

- психостимулдеуші әсер

- антипсихотикалық әсер

- ноотропты әсер

- седативті әсер

?

Созылмалы алкоголизмді емдеуге қандай препарат қолданады:

- морфин

- аналептиктер

- зәр айдаушы заттар

- тетурам

- жөтелге қарсы заттар

?

Жедел этил спиртімен  уланғанда қолданатын препарат:

- натрий гидрокарбонаты

- аналептиктер

- зәр айдаушы заттар

- транквилизаторлар

- барлық аталғандар

?

Этил спиртінің жоғары концентрацияларында   (40% және жоғары ) асқазан қызметіне әсері:

-   асқазан бездерінің секрециясын тежейді

-  асқазан бездерінің  секреторлы белсенділігін күшейтеді

-   шырыш секрециясын төмендетеді

-   микроциркуляцияны тежейді

-   простагландиндер синтезін күшейтеді

?

Алкогольды команы емдеуде қолданады:

-   фенобарбитал

-  коразол

-   гентамицин

-   димедрол

-   анальгин

?

Алкоголизмді емдеуде  қолданатын опиоидты анальгетиктердің антогонисті:

-   апоморфин

-   фентанил

-  налтрексон

-   флумазенил

-   эспераль

?

Қандағы этил спиртінің  летальды концентрациясы құрайды:

-   1-2 г/л 

-   3-4 г/л 

-  5-8 г/л

-   2-3 г/л 

-   10 -15 г/л

?

Медициналық тәжірибеде этил спиртінің қандай әсерін қолданбайды:

- тітіркендіргіш

- қаптағыш

- антисептикалық

- шокқа қарсы

+ қабынуға қарсы

?

 Тетурамның этил спиртінің метаболизміне әсері:

-  этил спиртінің тотығуы күшейеді

-  ацетальдегид түзілу кезеңінде тотығуды бұзады

-   этил спиртінің  тотығуын бурмаландырады

-   этил спиртінің  тотығуын тежейді

-   тотығуға әсер етпейді

?

Этил спиртінің зәр айдаушы әсері:

-   зәр түзілуге тікелей әсер етеді

-  антидиуретикалық гормонның түзілуін тежейді

-   антидиуретикалық гормонның түзілуін күшейтеді

-    зәр түзілуге тікелей емес әсер етеді

-    зәр түзілуге әсер етпейді

?

Этил спиртінің экскреция жолдары:

-   бүйрек

-   АІТ

-   тері

-   жас сүйықтығы

-   сілекей бездері

?

 Тетурам препаратының пролонгирленген түрі:

-   апоморфин

-   налтрексон

-  эспераль

-   золпидем

-   диазепам

?

Этил  спиртіне тән әсерлер:

-   ОЖЖ қызметін тежейді

-  ОЖЖ қызметін қоздырады

-   анальгетикалық әсер

-   зәр айдаушы әсер

-   антисептикалық әсер

?

Этил спиртінің әсері барлығы, біреуінен басқа:

-   ОЖЖ қызметін тежейді

-   антисептикалық әсер

-   жылу беру жоғарлайды

-   зәр айдаушы әсер

-  АҚ жоғарлайды

?

Этил спирті мына әсерге ие:

-     қабынуға қарсы

-     аллергияға қарсы

-    микробқа қарсы

-     антиагрегантты

-     иммуностимулдеуші

?

Альдегид және спирттерге жатады:

-    фурациллин

-    церригель

-   этил спирті

-    хиниофон

-    резорцин

?

Этил  спиртінің антисептикалық әсер ету механизмі:

- ақуыздың денатурациясы

-   протоплазмада тотығу үдерісінің күшеюі

-  ДНК құрылымының бұзылуы

-   микроорганизмнің торшалық тыныс алуының тежелуі

-   микроорганизмнің торша өткізгіштігінің бұзылуы

?

Этил спирті барлық жағдайда қолданады , мынадан басқа:

-   жабдықтарды залалсыздандыру

-   қолды өңдеу

-   фармацевтикалық салада кансервациялау үшін

- ішектің жұқпалы ауруларында

-   шокқа қарсы зат ретінде

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Критерии качества	Неудовлетво рительно F 0 баллов	Удовлетвори тельно Д 1 балл	Удовлетвори тельно Д+ 1,33 баллов	Удовлетвори тельно С- 1,67 баллов	Удовлетвори тельно С 2,0 баллов	Удовлетвори тельно  С+ 2,33 баллов	Хорошо    В- 2,67 баллов	Хорошо    В 3,0 баллов	Хорошо    В+ 3,33 баллов	Отлично   А- 3,67 баллов	Отлично   А 4 баллов
Соответствие  содержания реферата/ презентации теме и  поставленным задачам	Работа не соответствует  теме.	Содержание реферата частично соответствует теме, не соответствует  поставленным задачам.	Содержание реферата частично соответствует теме и поставленным задачам.	Содержание реферата не полностью соответствует теме и частично поставленным задачам.	Содержание реферата не полностью соответствует теме и поставленным задачам.	Содержание  реферата в основном соответствует теме и  поставленным задачам.	Содержание  реферата    соответствует теме и поставленным задачам.	Содержание  реферата    полностью соответствует теме и  поставленным задачам.	Содержание  реферата  полностью соответствует теме и  поставленным задачам.	Содержание  реферата    полностью соответствует теме и поставленным задачам	Содержание  реферата    полностью соответствует теме и  поставленным задачам.
Полнота раскрытия  темы и использования источников	Тема не раскрыта.	Тема  раскрыта частично, несоответствие источникам использованной литературы.	Тема  частично, использовано мало источников.	Тема  раскрыта недостаточно, использовано мало источников.	Тема  раскрыта недостаточно, использованы основные источники.	Тема  раскрыта недостаточно, использованы не все основные источники  литературы.	Тема раскрыта не полностью  и некоторые положения требуют  уточнения. Использованы  не все  основные источники литературы.	Тема раскрыта, однако некоторые положения реферата требуют  более полного раскрытия. Использованы  основные источники литературы.	Тема раскрыта, однако некоторые положения реферата изложены слишком подробно, требуют уточнения. Использованы  основные источники  литературы.	Тема полностью раскрыта, однако некоторые положения требуют  использования современных источников литературы. Использованы  основные источники литературы.	Тема полностью раскрыта, использованы современные источники  литературы в достаточном количестве.
Умение обобщить материал и сделать краткие выводы	Выводы  не сделаны.	Материал не обобщен, выводов нет.	Материал  частично обобщен, выводов нет.	Материал  частично обобщен, выводов нет.	Материал  обобщен  неполно, выводов не соответствуют  содержанию.	Материал обобщен, но выводы неполные, не четкие.	Материал обобщен, но выводы требуют более полного  подведения итогов	Материал обобщен,  но выводы громоздкие, не четкие.	Материал обобщен,  но выводы громоздкие, не четкие.	Материал обобщен, сделаны  четкие выводы	Материал обобщен, сделаны  четкие и ясные выводы. Четко прослеживается мнение автора, его отношение к проблеме по направлениям ее решения.
Соответствие  структуры и оформления реферата предъявляемым требованиям	Не соответствует	Не  соблюдены основные  требования к оформлению реферату.	Основные  требования к оформлению реферату соблюдены  частично, структура реферата неполная, отсутствуют ссылки в тексте	Основные  требования к оформлению реферату соблюдены  не полностью, неправильно оформлена  библиография	Основные требования к оформлению  соблюдены, но есть замечания по оформлению отдельных  разделов реферата	Основные требования к оформлению  соблюдены.	Основные требования к оформлению  соблюдены	Основные требования к оформлению  соблюдены.	Оформление  реферата соответствуют предъявляемым требованиям, но имеются незначительные замечания	Оформление  реферата полностью соответствуют предъявляемым требованиям.	Оформление  реферата полностью соответствуют предъявляемым  требованиям, имеются информативные  иллюстрации высокого качества.

 

• Әдебиеттер 

Орыс тілінде:

Негізгі:

1. Харкевич Д.А. Фармакология: Учебник. Москва. Изд. дом «ГЭОТАР-МЕД». 2006.- 734 с.
2. Харкевич Д.А. Руководство к лабораторным занятиям по фармакологии., М.: Медицинское информационное агентство (МИА), 2004.-452с.

 

Қосымша:

 

1. Аляутдин Р.Н. Фармакология. Учебник. Москва. Изд. дом «ГЭОТАР-МЕД». 2004.-516 с.
2. Бертрам Г. Катцунг. Базисная и клиническая фармакология (перевод д.м.н., проф. Э.Э. Звартау.)- Санкт-Петербург, 1998.- 1043с.
3. Гудман Г., Гилман Г. Клиническая фармакология по Гудману и Гилману. Перевод 10-го издания. М. «Практика». 2006 г. 1648 с.
4. Клиническая фармакология / Под ред. В.Г.Кукеса./- М.: Изд-во ММА, 1991.-760с.
5. Лоуренс Д.Р., Бенитт П.Н. Клиническая фармакология : в двух томах: Пер. с англ.- М.: Медицина, 1993.-478с.

 

Қазақ тілінде: 

 

1.Харкевич Д.А. Фармакология: Учебник.  Перевод на казахский язык. 2004.- 451 с.

 

Негізгі:

Ағылшын тілінде:

1. Goodman end Gilman’s. The Pharmacoloical basis of Therapeutics. Eighth ediction. In two Volumes. 1992. 1648 p.
2. Harvey R.A., Champe P.C. Pharmacology.- Philadelphia, 1997. 514p.
3. Katzung B.G. Basic and Clinical Pharmacology.- New-Jork, 2003, 1215р.
4. Padmaja Udaukumar. Textbook of Medical Pharmacology. New Dehi, 2006, Second Edition, 558 p.
5. Patricia K. Anthony. Pharmacology secrets. Hanley, Befus, 2002, 384 p.Rang H.P., Dale M.M. Pharmacology.-Edinburgh. 1999, 830 p.
6. Tripathi K.D. Essentials of Medical Pharmacology. New Delhi, 2004. 875p.

 

 

• Бақылау (сұрақтар, тесттер, есептер және т.б.)

Сұрақтар

1. Этил спирті. Фармакокинетикалық ерекшеліктері.
2. Этил спирті. Фармакодинамикалық ерекшеліктері.
3. Этил спиртінің фармакологиялық әсерлері.
4. Этил спиртін қолданудың көрсеткіштері.
5. Этил спиртімен жедел улану.
6. Этил спиртімен созылмалы улану.
7. Маскүмендіктің медико-әлеуметтік аспектілері.
8. Этил спиртінің физикалы – химиялық қасиеттері.
9. Этил спиртінің диурезге және жылу регуляциясына әсері немен байланысты?

     10.Этил спирті бауырға  және асқазан- ішек трактына  қалай әсер етеді?