Мае славутыя землякі: Фінберг Міхаіл Якаўлевіч

       Уляніцкая Ганна Ігараўна

      Аддзел адукацыі Мазырскага райвыканкама

      Дзяржаўная ўстанова  адукацыі

                                   «Сярэдняя агульнаадукацыйная школа № 13 г. Мазыра» 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

     Мае славутыя землякі:

Фінберг Міхаіл Якаўлевіч 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

     Мазыр 2011

       Фінберг Міхаіл Якаўлевіч (Финберг Михаил Яковлевич, Finbiеrh Mikhail Yakawlievich).

     Нарадзіўся 22 лютага 1947 года ў городзе Мазыры,  Гомельскай вобласці.

Міхась Якаўлевіч Фінберг нарадзіўся ў абсалютна немузычнай сям'і. Яго мама была прачкай, бацька - простым працоўным. Жылі пад Мазыром у вёсцы Мелешкавічы. У 1947 годзе бацькі пераехалі ў Мазыр, дзе будучы дырыжор і з'явіўся на свет. У хаце, якую перавезлі з вёскі, жылі вялікай сям'ёй, а аднін з пакояў здавалі музыку аматарскага духавага аркестра. Сёння маэстра ўспамінае, з якой цікавасцю ён тады разглядаў альт кватаранта. "У мяне было шмат братоў і сясцёр, - кажа ён. - Адзін з братоў даў мне неяк барабанныя палачкі. І, пабарабаніўшы, памахаўшы імі ў сваё задавальненне, я захацеў пайсці ў музычную школу і паступіў у першы клас. Пачаў займацца на скрыпцы. Прыладу бралі напракат у музычнай школе, што каштавала дорага, а купіць свой і зусім не было магчымасці".

У Мінскае музычнае вучылішча патрапіць з першага разу ён не змог. Пасля пятай няўдалай спробы вырашыў паспрабаваць стаць выхаванцам ваеннага аркестра ў Курску. Іграў на некалькіх прыладах, але спыніўся на трамбоне. "У Курскім музвучылішчы маімі педагогамі былі выпускнікі Маскоўскай кансерваторыі, - успамінае Міхась Якаўлевіч. - Праз некалькі гадоў я перавёўся ў Мінскае музычнае вучылішча, у ваенны аркестр штаба БВО. Вучобу не кідаў. А калі стаў лаўрэатам аднаго з конкурсаў, паступіў у Белгосконсерваторию на першы курс па класе трамбона. Быў круглым выдатнікам, скончыў кансерваторыю экстэрнам, за чатыры гады, у 1970 годзе. Мне ўвесь час хацелася быць бліжэй да эстрады, цягнула да дырыжорскай справы".

     Патрапіўшы на працу ў Мінскі цырк (1970-1987), Міхась Фінберг стварыў аркестр, які па майстэрстве стаў лепшым у сістэме цыркаў краіны. Ён працаваў з выбітнымі майстрамі савецкага цырка - Юрыем Нікуліным, Алегам Паповым, Ігарам Кіо, Мсціславам Запашным, знакамітым Алоўкам… Адмыслова для іх пісаў музыку, рабіў розныя аранжоўкі. У 1987 прыступіў да стварэння Дзяржаўнага канцэртнага аркестра Беларусі (сімфоджаза), ядром якога стаў бліскучы біг-бэнд. У калектыў ўвайшлі таленавітыя джазавыя выканаўцы - Валерый Щерица (труба), Дзмітрый Бударин, Генадзь Гречухин (трамбоны), Ігар Мішура, Віталь Ямутеев (саксафоны), аранжоўнікі Андрэй Шпенев, Віталь Абавязкаў і іншыя. На базе Канцэртнага аркестра на працягу дзесяцігоддзяў праводзіліся найбуйнейшыя фестывалі і тэлевізійныя шоу, а біг-бэнд станавіўся асновай для арганізацыі джазавых фестываляў (перш за ўсё ў Мінску).

     Калі Фінберг толькі пачынаў працу ў канцэртным аркестры, не было ні адной аўтарскай праграмы на вершы беларускіх паэтаў. Сёння яго калектывам зроблена больш двух дзесяткаў такіх праграм, прысвечаных класікам беларускай літаратуры - Максіму Багдановічу, Янку Купале, Якубу Коласу, Аркадзю Куляшову, Уладзіміру Караткевічу, Адаму Міцкевічу ... Гэта своеасаблівая анталогія беларускай эстраднай песні.

Аркестр пад кіраваннем Фінберга суправаджаў шматлікія фестывалі і ў Маскве. Аркестр у Расіі палюбілі, ён стаў неверагодна папулярны. А ўжо ў самой Беларусі без яго ўдзелу сёння немагчыма сабе ўявіць ні «Славянскі базар», ні любой іншай фестываль. Ды і наогул немагчыма ўявіць Беларусь без створаных па ініцыятыве Міхаіла Фінберга фестываляў у старажытных гарадах Беларусі - Нясвіжы, Заслаўі, Міры, Маладзечна, Тураве, Мсціславе.

      «Мне  цяжка зразумець, што такое асобна Беларусь і асобна Расія, - прызнаецца Міхаіл Якаўлевіч. - Я з'яўляюся сенатарам Беларусі і ведаю, якія сілы прыкладаюцца для ўмацавання дружбы паміж нашымі народамі. Мы, дзеячы мастацтва, са свайго боку таксама робім для гэтага ўсё магчымае ». Аркестр пад кіраваннем Фінберга не аднойчы удзельнічаў у пленумах Саюза кампазітараў Расіі. У Маскве яго калектыў правёў конкурс «Прыступка да Парнасе», на тэлебачанні ім запісана 678 праграм «Адгадай мелодыю». А колькі навагодніх агеньчыкаў прайшло на расійскім канале НТВ з удзелам аркестра, колькі праведзена аўтарскіх вечароў выдатных кампазітараў, якія працавалі з аркестрам!

     Міхаіл Якаўлевіч з гонарам кажа пра тое, што ў Маскве за гэтыя гады зроблены 33 праграмы, Прысвечаныя закладцы імёнаў 33 зорак кампазітараў і спевакоў на Плошчы зорак. 30 Красавік 2004 г. над Масквой ўзышла і зорка Міхаіла Фінберга. Урачысты акт закладкі зоркі на Плошчы зорак увянчаўся пяцігадзінныя канцэртам беларускага калектыву. Шматлікія зоркі расійскай эстрады дзеля гэтага нават адклалі ўласныя гастролі.

     Аркестр пад кіраўніцтвам Міхаіла Фінберга з'яўляецца актыўным прапагандыстам і стваральнікам беларускай эстраднай музыкі, які з павагай захоўвае нацыянальную выканальніцкую школу, традыцыі беларускай музычнай спадчыны, лепшыя дасягненні сусветнай музычнай класікі. Фінберг заўсёды актыўна выступае супраць выкарыстання фанаграмы. Нацыянальны канцэртны аркестр Беларусі вядомы як "аркестр жывога гуку", а яго кіраўнік - як "маэстра жывога гуку".

     Міхаіл Фінберг - член савета па культуры Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, камітэта па дзяржаўных прэміях Беларусі; з'яўляўся членам Савета Рэспублікі Нацыянальнага Сходу Рэспублікі Беларусь двух скліканняў. Ганаровы грамадзянін гарадоў Мазыр і Нясвіж.

       За высокі прафесіяналізм, вялікі  асабісты ўклад у развіццё  беларускага музычнага мастацтва  і культуры М. Я. Фінбергу  прысвоена ганаровае званне заслужаны  дзеяч мастацтваў БССР, народны  артыст Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь, лаўрэат прэміі Ленінскага камсамола Беларусі.

     Міхаіла Фінберга называюць «чалавек-аркестр» не толькі таму, што ён - прафесіянал  з вялікай літары, але і таму, што ён па-сапраўднаму жыве любоўю да музыкі. «Мае сябры - гэта мае музыкі. Мая сям'я - гэта мой аркестр, - прызнаецца маэстра. - Дырыжор павінен быць чалавекам вельмі сабраным. Шмат працаваць над сабой, пастаянна павышаць сваё прафесійнае майстэрства. Гэтаму трэба аддаваць увесь свой час, усю сваю жыццё.